Pesnik bola i ponosa: Preminuo je sa 25 godina, a ostavio je neizbrisiv trag u srpskoj istoriji

Milutin Bojić / Foto: Wikipedia

Njegova zbirka "Pesme bola i ponosa", koju je objavio u Solunu, jedinstveni je i verodostojni prikaz srpske patnje u toku Prvog svetskog rata. Milutin Bojić je poživeo samo 25 godina, ali je ostavio neizbrisiv trag u srpskoj književnosti...

Preporučujemo

Pesmom "Plava grobnica" za sva vremena je ovekovečio viziju ostrva Vido i Jonskog mora i njihovu povezanost sa srpskim narodom, lično gledajući spuštanje velikog broja tela u morske dubine.

U toku snažnog pesničkog zanosa napustio je ovaj svet, preminuvši 1917. u bolnici u Solunu. Bio je sahranjen na vojnom groblju na Zejtinliku, a pet godina kasnije njegovi posmrtni ostaci su preneti u porodičnu grobnicu na Novom groblju u Beogradu.

Ipak, da se vratimo malo unazad jer kratki život ovog izuzetnog pesnika je po mnogo čemu bio interesantan...

Pored toga što je bio pesnik, Milutin Bojić je bio i dramski pisac, književni i pozorišni kritičar. Rođen je na današnji dan 1892. godine u zanatlijskoj porodici u Beogradu. Otac Jovan - obućar iz Zemuna, majka Sofija iz Pančeva, mlađa braća Radivoje i Dragoljub, mlađe sestre Jelica i Ljubica.

Pohađao je palilulsku osnovnu školu, a u svet pesništva ušao je već u svojoj petnaestoj godini objavljujući pesme, kratke kritike i studije u školskim listovima, ali i u "Dnevnom listu" Jovana Skerlića i Milana Grola. Bojić je bio njihov najmlađi saradnik i nije smeo da se potpisuje svojim imenom dok ne položi maturski ispit. Koliko je Bojić bio talentovan, pokazuje i činjenica da je, pored "Dnevnog lista", pisao i za "Delo", "Venac", "Pijemont" i "Srpski književni glasnik".

Godine 1902. upisao je Drugu beogradsku gimnaziju, a tri godine kasnije i beogradsku Realku, dok se po završetku gimnazije upisao i na Filozofski fakultet. Posebno ga je zanimala književnost, pozorišna umetnost, srpska istorija i jezici.

Nakon što je bio učesnik balkanskih ratova, počeo je da piše i drame za Narodno pozorište, a 1914. je objavio i svoju prvu zbirku "Pesme", koja je naišla na odličan odziv kod kritičara i čitalaca.

Milutin Bojić i Stanislav Vinaver / Foto: Wikimedia Commons

Iste godine je počeo i Prvi svetski rat, pa se Milutin sa porodicom preselio u Niš gde je, u tri dela, objavio poemu "Kain". Međutim, kompletan tiraž je zaplenila i uništila bugarska vojska.

Sa srpskom vojskom je preživeo Albansku golgotu i nastanio se na Krfu. Tu je nastala, već pomenuta zbirka "Pesme bola i ponosa", koja se opravdano smatra krunom Bojićevog stvaralaštva, za sva vremena opisavši tugu i tragediju srpskog naroda.

Originalno izdanje zbirke je nestalo u požaru koji je zahvatio veći deo Soluna. Međutim, sačuvani su intimni primerci koje je Bojić podelio svojim prijateljima...

Stojte, galije carske,

sputajte krme moćne,

gazite tihim hodom.

Opelo gordo držim u doba jeze noćne

nad ovom svetom vodom - stihovi su Bojićeve "Plave grobnice".

Patnja je već uveliko bila uzela maha po pesnikovo zdravlje. Milutin Bojić nije dočekao kraj rata pošto je preminuo u Solunu 8. novembra 1917. godine.

Posthumno su štampani njegovi "Soneti" (1922), zbirka od 42 soneta nađena u pesnikovoj zaostavštini.

(D.V./Telegraf.rs)