Verovali ili ne: Lepa Lukić i Braća Bajić su snimili pesme u čast pruge Beograd - Bar

Narodnjake bije glas da su opevali sve što se moglo i nije moglo opevati i naplatiti - od ovaca, vodenica i gastarbajterske nostalgije do najtežih oblika ljubavne patologije. Opevali su narodnjaci i simbole bivše Juge, pa čak i prugu Beograd - Bar.

Preporučujemo

"Preko brda, polja, reka,

mladost hita s pesmom rada,

stvarnost posta želja stara,

žuri pruga sve do Bara.

Beograde, Bar te zove,

svud se čuje da voz stiže,

raduju se srca naša

jer će more biti bliže.

Majko mila, širi ruke,

doći će ti sin iz luke,

doći će ti onog dana

kad voz stigne sa Jadrana.

Iz daljine voz se čuje,

nosi pozdrav rodnog kraja,

to je pesma, to je radost

koja naša srca spaja."

(Aca Stepić - B. Timotijević)

Radio Beograd je 1971. godine raspisao konkurs za pesmu o izgradnji pruge Beograd - Bar na koji su se javili vodeći kompozitori tog doba: Mija Krnjevac, Buca Jovanović, Petar Tanasijević, Aca Stepić... U najuži izbor ušlo je nekoliko pesama koje su emitovane na radiju, a slušaoci su glasali za najbolju.

- Pobedila je moja kompozicija "Beograde, Bar te zove" i to na osnovu glasova slušalaca Radio Beograda. Bilo je to vreme opštenarodnog entuzijazma, pa smo i mi autori dali skroman doprinos izgradnji pruge i odrekli se novčane nagrade i izvođačkih tantijema - pričao je maestro Aca Stepić.

1971. godine pojavila se singl ploča Lepe Lukić u izdanju PGPRTB-a sa četiri pesme vodećih kompozitora tog doba: "Beograde, Bar te zove" (Aca Stepić), "Brzi voz Beograd - Bar" (Buca Jovanović), "Prema barskoj luci" (Mija Krnjevac), "Dva veselja u istom danu" (Petar Tanasijević). Ploča je objavljena uz podršku Matice iseljenika Srbije i redakcije revije "Zavičaj" i uz orkestar pod upravom Bogdana Kojovića (Đorđe Negovanović, Dragoljub Kitić, Dragan Knežević, Milan Petrović, Milan Jocić i Borivoje Stepanović).

I legendarni Duet Andrija i Toma Bajić snimio je pesmu "Sitan kamen do kamena" u kojoj sve pršti od Srbadije i bratskog zanosa:

"Pola veka Srbadija čeka

da voz pođe na more da dođe.

Preko Crne Gore na Jadransko more,

kamen seva, Srbadija peva.

Oj, lijepa Crna Goro

doći će ti pruga skoro.

Crna Goro slobodarska

lijepa ti pruga barska..."

- Za tu pesmu angažovali smo i guslara, da se čuje divan spoj frule i gusala, Šumadije i Crne Gore. Angažovali smo i glumca Zorana Milosavljevića da pročita zdravicu, sve u želji da pesma bude i domaćinska i ambijentalna. Ispod naslova pesme "Sitan kamen do kamena" stavljen je podnaslov "Pesma pruzi Beograd - Bar".

- Ali, problem je bio u reči "Srbadija". U tom "bratstvu i jedinstvu" i u godini bujanja hrvatskog nacionalizma ni "s" od Srbije nije smeo u narodnu pesmu. Odmah su krenuli partijski forumi i pitanja šta to opet ovi Bajići srbuju. Bio je to još jedan razlog da budemo skinuti sa radio i TV programa i da nam bude zabranjen javni nastup - kaže legendarni Andrija Bajić.

I doktor narodnjačkog sentiša Buca Jovanović komponovao je na na stihove Svete Vukovića pesmu "Brzi voz Beograd - Bar". A Buca k'o Buca - od svake teme napravi sentiš:

"Odavno nosim jednu želju

da brzi voz stigne na more

da prođe polja i planine

i ljuti kamen Crne Gore.

Da mogu da mu dođem češće,

da mogu da mu mrsim kose,

da ranu zoru na plavom moru

čekamo uz kapi prve rose..."

(Goran Milošević)