Prelepa priroda despotovačkog kraja je savršena za prolećni izlet (FOTO)

Despotovac je opština i istoimeni grad u istočnoj Srbiji (Pomoravski okrug) koja se diči vrlo bogatim kulturno – istorijskim nasleđem, prirodnim lepotama i atrakcijama koje upotpunjuju lepotu ovog dela Srbije. mešten je u čarobnoj dolini Resave koja se po starosti meri sa najstarijim delovima sveta. Bogata je pećinama koje potiču još iz doba neolita, što dokazuje da je ovaj kraj bio naseljen pre nekoliko hiljada godina.

Najmaštovitiji vodopad u Srbiji skriven je u Kučajskim planinama: Prskalo je najneverovatniji biser naše zemlje (VIDEO)

Preporučujemo

Prvi put se pominje 1381. godine i to kao selo Voinci u povelji kneza Lazara. 1882. godine u znak sećanja na despota Stefana Lazarevića, Milan Obrenović ovaj grad naziva Despotovac.

Ovaj kraj karakteriše i velika raznovrsnost flore i faune, brojni rečni tokovi, brdsko-planinski predeli, što čini dobru osnovu za razvoj lovnog, ribolovnog i rekreativnog turizma. Koliko je turistička ponuda Despotovca bogata i raznolika svedoči sledeći vodič koji smo za vas pripremili:

Beljanica – Predstavlja jednu od najvećih krečnjačkih planina istočne Srbije. Bogata je brojnim rekama i potocima ponornicama. Voda u svim tokovima je čista i može se piti iz vodotoka. Bogata je i velikim brojem pećina: Jelarče, Pionirska pećina, Vlaška pećina, Ivkov ponor, Izviđačka pećina, Velika Atula i najpoznatija Resavska pećina. Lepotu planine Beljanice dopunjuju kanjoni reke Resave i Kločanice. Padine Beljanice pokrivene su bukovim i hrastovim šumama. U senkama velikih stabala ima dosta pečuraka, naročito vrganja. Brojne su pastirske kolibe, ali stalnih naselja nema. Ova planinska lepotica razdvaja Homolje od Resave, a njen najviši vrh iznosi 1339 metara. Beljanica ljubomorno čuva i jedinu srpsku prašumu.

Beljanica Foto: Wikipedia

Prašuma Vinatovača – Ispod Kučujskog neba, na 37 hektara, krije se prava oaza netaknutog mira i strogi rezervat prirode pod zaštitom države. U Vinatovači stabla umiru prirodnom smrću, zabranjeno je čak i branje bilja, a za obilazak ovog rezervata potrebna vam je posebna dozvola Zavoda za zaštitu prirode. Zaštitini znak ovog prirodnog blaga istočne Srbije predstavljaju stoletna stabla bukve koja ovde rastu duže od 350 godina. Impresivnom visinom koja dostiže i do 45 metara i raskošnim zelenim krošnjama, ova stabla Vinatovači daju poseban šarm i lepotu. Pored fascinatnog zelenila “koje odmara oči”, u jedinoj prašumi u Srbiji naići ćete i na raznoliko biljno rastinje i divljač. Ne smemo da zaboravimo ni umirujuće zvuke leve pritoke reke Resave – potok Vinatovac. Njegovo žuborenje i savršeno čist vazduh odvešće vas u neku drugu dimenziju, onu u kojoj je priroda prepuštena samoj sebi.

Prašuma Vinatovača Printskrin: Youtube

Resavska pećina – Beljanica i susedne Kučajske planine obiluju pećinama. Od oko 150 pećina desetak je proučeno, a samo Resavska pećna dostupna je posetiocima. Resavska pećina je zaštićeni spomenik prirode i svrstava se u zaštićeno područje prve kategorije (prirodna dobra nacionalnog značaja). Nalazii se na 20 km od Despotovca, u krečnjačkom brdu Babina Glava, na obodu kraškog polja Divljakovac, kod sela Jelovac. Divljakovačku pećinu, kako je još zovu, godišnje poseti oko 50.000 ljudi. Ona je prva uređena pećina u Srbiji, sa kojom se posetioci upoznaju preko 30 godina. Otkrivena je 1962. godine, a nakon 10 godina ispitivanja i uređivanja otvorena je za posetioce 22. aprila 1972. godine. Ispitano je oko 4500 metara hodnika, prohodna staza za posetioce je duga 800 metara. Pećina se prostire na tri nivoa, a za turističke posete su uređeni samo delovi prva dva. U gornjoj galeriji obilaze se četiri dvorane i u donjoj takođe. Svaka dvorana nosi poseban naziv i tematiku. Unutrašnjost pećine je bogata brojnim i raznovrsnim dvoranama, kanalima, galerijama, stubovima, stalaktitima, stalagmitima, draperijama i okamenjenim vodopadima. Zbog bogatstva i raznobojnosti nakita Resavsku pećinu zovu još i „Resavska lepotica“.

Resavska pećina Foto: Uglješa Rašević

Manastir Manasija – Jedan od najznačajnijih spomenika srpske srednjovekovne kulture, pripada Moravskoj stilskoj grupi. Zadužbina despota Stefana Lazarevića počela je da se zida 1407, a gradnja je okončana 1418. godine. Prevodi i prepisi koji su ovde pravljeni iznedrili su nadaleko čuvenu Resavsku školu. Turcima je Manasija bila trn u oku, pa je razarana i pustošena, ostala je i bez olovnog krova, zbog čega je većina fresaka nepovratno izgubljena. Manastirski kompleks predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od izuzetnog značaja. Prema mišljenju mnogih stručnjaka i utvrđene DNK analize mošti srpskog despota Stefana nalaze se u južnom delu crkve, ispod bele mermerne ploče.

Manastir Manasija Printskrin: Youtube/Jankovic B.

Potes Lisine – Lisine su jedna od najpopularnijih destinacija u ovom delu zemlje, prvenstveno zbog činjenice da se ovde nalaze jedni od najlepših vodopada u Srbiji. Spomenik prirode Lisine od 1995. godine zaštićen je uredbom Vlade Republike Srbije. Ispod planinskog visa Sokolica, najvišeg vrha Beljanice, iz kamena izvire snažno Veliko vrelokoje se pretvara u prelepi vodopad. Put do izvora Velikog Vrela je lepo uređen i ispunjen je mestima za izlete. Tu je, zatim, i atraktivan vodopad – Veliki buk. Nedaleko od ovog vodopada priroda je opštini podarila još jedan – Prskalo.

Vodopad Lisine Foto: Wikimedia/Gordana9905

Park maketa – Na izlazu iz Despotovca, na prvom kilometru prema Resavskoj pećini, nalazi se Park Maketa – jedinstvena turistička ponuda ne samo opštine Despotovac već i cele Srbije! Srednjovekovni srpski manastiri izrađeni u razmeri 1:17 u odnosu na objekte u stvarnoj veličini stalna su postavka. Pogledom na makete dobija se savršena predstava srpskih crkava u realnosti i naših tradicionalnih srpskih kuća. Prostire se na površini od 3000 m2. Park je nastao 2008. godine kao delo bivšeg rudara Milenka Ilića. Otvoren je za posetioce u periodu od 15. aprila do 1. novembra od 10 do 18 časova.

Park Maketa Foto: parkmaketa.com

Despotovačka banja – Izvor termomineralne vode u Despotovcu uslovio je postanak Despotovačke banje. Despotovačka banja je lečilište vekovne tradicije čija je okolina bila naseljena još u praistorijsko doba. Između dva rata prvi put su objavljeni značajni podaci o ovoj banji, a 1975. godine “Geoinstitut” je uradio kompletnu hemijsku analizu vode. Po toj analizi reč je o hidrokarbonatno-kalcijsko-magnezijskoj vodi, male mineralizacije (suvi ostatak 310 mg/l) i temperature od 26 stepeni Celzijusove skale. Jedino je povećana koncentracija gvožđa (ukupno 1.4 mg/l). Terapijskim kupanjem i pijenjem banjske vode najbolji rezultati se postižu u lečenju različitih vrsta reumatizma, išijasa, anemije, kožnih bolesti, organa za varenje, katara želuca i kamena i peska u žučnoj kesi. Hotel „Resava“ osnovni je banjski medicinski i turističko-ugostiteljski objekat.

Muzej ugljarstva – Senjski Rudnik, osnovan 1853. godine, najstariji je aktivni rudnik mrkog uglja u Srbiji i predstavlja najstariju očuvanu industrijsku oblast. U periodu od izgradnje železnice 1892. godine, koja je povezala ovaj rudnik uglja sa centralnom Srbijom, do početka II svetskog rata 1941. godine, Senjski Rudnik je bio jedna od najperspektivnijih oblasti u zemlji. Zgrada centralnog magacina adaptirana je 1980. godine i od tada se koristi kao jedinstveni tehnički muzej ugljarstva u Srbiji, koji prezentuje predmete i istoriju Senjskog Rudnika i drugih srpskih rudnika uglja i rudarskih naselja, od Rimskog perioda do današnjih dana. Stalna postavka Muzeja ugljarstva sastavljena je od zbirki rimskih i srednjevekovnih rudarskih alatki, rudarskih lampi, rudarskog alata i mašina 19. i 20. veka, rudarskih uniformi, umetničkih dela i izuzetne kolekcije originalnih fotografija sa početka 20. veka.

Muzej ugljarstva Foto: senjskirudnik.com

Poslušajte savet kako da se ponašate u prirodi: 

(Telegraf.rs/Opanak)