Porodica Dunđerski ima još jednu tragičnu ljubavnu priču: Lenkina sestričina imala je venčanje iz bajke, a onda je počeo rat

Porodica Dunđerski poznata po tragičnoj ljubavi Laze Kostića i Lenke Dunđerski, imala je još takvih priča koje su javnosti manje poznate. Romansa beogradskog gradonačelnika Vlade Ilića i njegove supruge Olge Jovanović, koja je po majci Dunđerski, takođe je bila prava ljubavna drama.

Svi znaju za tragičnu priču Lenke Dunđerski, ali niko ne zna koju je nepravdu doživeo njen brat

Preporučujemo

Lazar Dunđerski imao je dvojicu sinova i tri ćerke, Jelenu-Lenku čija je tragična sudbina prepričavana širom Srbije, i Milku i Olgu čije su priče manje poznate.

Olga Dunđerski se udala za kasacionog sudiju Stevana Jovanovića i tako postala gospođa Olga Jovanović Dunđerski. Jednoj od ćerki dala je svoje ime i upravo ona se kasnije udala za Vladu Ilića.

- U skladu sa njihovim bogatstvom kum na svadbi im je bio budući srpski kralj Aleksandar Karađorđević - kaže Saša Stanković, autor monografije o Vladi Iliću, pod nazivom "Prvi moderni gradonačelnik Beograda", za Dnevno.rs.

Vladimir (Vlada) Ilić bio je prvi tekstilni industrijalac iz tadašnje Srbije sa akademskim obrazovanjem. Pouzdano se zna da je govorio francuski i nemački, a po nekim svedočenjima i engleski jezik.

Dunđerski i Ilići bili su poslovni partneri i usko su sarađivali, pa je Vladin otac, Kosta, po već oprobanom receptu,svog najmlađeg sina oženio iz familije svojih poslovnih partnera.

Tako je Vlada postao suprug Olge "najveće srpske miradžijke" i unuke Lazara Dunđerskog.

Lazar Dunđerski Foto: Wikipedia/Vcesnak

Olga Ilić dobila je u miraz od majke dvorac Damaskin u Hajdučici. Dvorac je bio popularno mesto za zabavu gospode između dva svetska rata. I danas se stariji meštani ovog mesta u Banatu sećaju glamuroznih balova, raskošnih damskih haljina i bečke muzike koja se orila dvorom bogatih trgovaca.

Ipak, daleko od toga da su Dunđerski i Ilići mislili samo na zabavu. U prvom redu, reč je bila o veštim trgovcima i biznismenima. Nakon Vladinog postavljenja za gradonačelnika Beograda, njegove obaveze samo su se umnožile.

Vlada i Olga su živeli u braku u kome je bilo puno ljubavi. I ako nažalost nisu imali svoju decu, ljubav su poklanjali drugim mališanima. Njihov dom u Beogradu bio je mesto mnogobrojnih priredbi, tu se delila pomoć siromašnima i pokloni prestoničkim mališanima, naročito pred velike praznike – Uskras, Božić, Materice, Očeve…

Pomoć bračnog para Ilić pružala se i van Beograda – darivali su štof, pšenicu, hranu… Olga se pominje kao jedan od najvećih donatora za žrtve Drugog svetskog rata kada je posle trećeg savezničkog bombardovanja Beograda priložila 500.000 dinara za nastradale.

Dvorac dobijen u miraz Foto: Wikipedia/Ванилица

Kraj Drugog svetskog rata razdvojio je Olgu i Vladu. Ilić je uhapšen i osuđen na kaznu robije od deset godina i na konfiskaciju celokupne imovine. U presudama je kao glavna krivica Vlade Ilića navedena to što su njegove fabrike radile tokom rata i na taj način "jačale ratni potencijal okupatora".

- U vilu Vlade i Olge Ilić u Venizelosovoj ulici upala je rulja koja je sve opljačkala, a nova vlast nikad nije kaznila počinioce ovog nedela. Do sredine 90-ih vila je bila u vlasništvu Geneksa, pa sedište Jugoslovenske levice, a zatim hotel funkcionera JUL-a Nenada Đorđevića - objašnjava Saša.

Prema pričama, bivšeg gradonačelnika Beograda, od pogubljenja spasao je Vinston Čerčil koji je intervenisao kod Josipa Broza Tita. Vlada je proveo sedam godina u zatvoru u Sremskoj Mitrovici gde su mu bivši radnici donosili pakete. Nakon što je pušten na slobodu, doživeo je šlog i umro je u mansardi svog rođaka, 3. jula 1952. Sahranu su mu organizovali nekadašnji radnici.

Teški dani za predratne bogataše

- Olga je te godine poniženja preživela prodavajući nakit, ali i zahvaljujući seljacima koji su joj poklanjali hranu na pijaci kada bi je prepoznali. Na primer, samo od novca uzetog od prodaje jednog francuskog prstena, Ilići su živeli 3 godine - kaže Stanković.

Olga Ilić je supruga nadživela za sedam godina. Preminula je 1959. godine.

- Tako su nekad najbogatiji Srbin i njegova supruga, naslednica najbogatijeg Vojvođanina, završili bez potomstva, u krajnjoj bedi i poniženju. Na neki način, oni predstavljaju simbol uspona i pada srpske građanske klase koja je nastala i opstala pod turskom, odnosno ugarskom vlašću, a zatim nestala u prvim godinama komunizma - zaključuje autor monografije o vlasotinskom industrijalcu i gradonačelniku Beograda.

Okružni sud u Beogradu je februara 2009. usvojio zahtev za rehabilitaciju Vlade Ilića i ništavnom proglasio presudu Vojnog suda iz 1946. godine. U obrazloženju piše da je Ilić "morao da bude proglašen narodnim neprijateljem da bi ta osuda bila osnov i opravdanje za državu, da preuzme njegovo bogatstvo“.

Potomci Vlade Ilića i danas se bore kako bi povratili bar deo imovine svog slavnog pretka.

(Telegraf.rs)