104 godine od Trijanona: Dan kada je Mađarska izgubila Vojvodinu i izlaz na more
U svesti tamošnjeg naroda predstavlja bolnu istorijsku stranicu
Na današnji dan, pre ravno 104 godine, potpisan je Trijanonski sporazum, u palati Veliki Trijanon u Versaju, između zemalja Antante i Mađarske.
Dokument je regulisao status nove nezavisne mađarske države i definisao njene granice prema susedima. Kao deo gubitničke strane u Prvom svetskom ratu, morala je da pristane na ponuđene uslove.
U svesti mađarskog naroda Trijanonski sporazum predstavlja bolnu istorijsku stranicu, jer je značio gubitak dve trećine teritorije i trećine stanovništva.
Jedan od učesnika mađarske delegacije na mirovnim pregovorima, grof Albert Aponji, zapisao je da “ne mogu da sakriju zaprepašćenje”, jer druge poražene zemlje - Nemačka, Austrija i Bugarska, “nisu pretrpele takvo prekrajanje i otcepljivanje teritorije kao Mađarska”, prenosi Politika.
Nedeljama uoči Trijanonskog sporazuma, u mađarskom parlamentu se žustro diskutovalo o tome da li ga treba potpisati. Ipak, bez ugovora sa silama pobednicama zemlja bi totalno kolabirala.
U sav haos, trebalo je zbrinuti stotine hiljada puštenih ratnih zarobljenika koji su se vratili kućama, u vrlo lošem stanju. Zato Mađarskoj nije preostalo ništa drugo nego da stavi potpis na traženi dokument, prenose Vijesti.
Najveće promene zabeležene su na jugu, jer je izgubila hrvatske posede i pristup moru, a ostali su i bez Rijeke. Vojvodina je pripala tadašnjoj Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca.
Izgubili su istočnu pokrajinu Transilvaniju u korist Rumunije, iako je na krajnjem istoku ostala oblast naseljena većinskim mađarskim stanovništvom. Na severu su izgubili Rusiniju i slovačke posede, koji su sa Česima pridruženi novoj Čehoslovačkoj, prenosi Index.hr.
U Mađarskoj se od 2010. godine 4. jun obeležava kao Dan nacionalnog jedinstva. U proslavi su uključeni svi Mađari, posebno na drugim teritorijama.
(Telegraf.rs)