NAJSLAĐI BEOGRAĐANIN IKADA: Rastužićete se kada čujete šta on to radi na slici (FOTO)

Krajem 1944. godine u Beogradu su i dalje bile vidljive ne samo posledice borbi u sklopu Beogradske operacije, i ne samo posledice savezničkog bombardovanja od proleća i leta te godine, nego i posledice onog inicijalnog nemačkog bombardovanja koje nas je 1941. godine i uvuklo u pakao. Zato su svi morali da zasuku rukave i da pomognu u obnovi naše prestonice

Nakon nemačkog bombardovanja Beograda o proleću 1941. godine, koje je označilo početak Aprilskog rata koji je Kraljevinu Jugoslaviju bacio u vrtlog najužasnijih događaja u novom veku, tog najstrašnijeg od svih sukoba koje je čovečanstvo imalo nesreću da vodi — Beograđani su raščišćavali ruševine svog voljenog grada.

Nakon jedanaest savezničkih bombardovanja Beograda o proleću i letu 1944. godine, koja su predstavljala krvavi početak kraja rata na prostoru naše zemlje i izlazak iz tog vrtloga najužasnijih događaja u novom veku, tog najstrašnijeg od svih sukoba koje je čovečanstvo imalo nesreću da vodi — Beograđani su raščišćavali ruševine svog voljenog grada.

Beograđani su raščišćavali ruševine svog voljenog grada i nakon oslobođenja koje je od strane trupa Crvene armije i Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije dovršeno 20. oktobra 1944. godine, praćeno povlačenjem svih nemačkih i kvislinških jedinica sa ulicama prestonice.

U tom trenutku, vidljive su i dalje bile ne samo posledice borbi u sklopu Beogradske operacije (službeni naziv sovjetsko-jugoslovenske ofanzive te jeseni), i ne samo posledice, slobodno se može reći, divljanja angloameričkih bombardera (koji su sa tri do pet hiljada metara visine ispuštali tepih-bombe bez nekog posebnog rezona i samo u najboljoj nadi da će pogoditi postrojenja koja su želeli da sravne, što se uglavnom nije dešavalo jer su žrtve mahom bile civilne; procenjena materijalna šteta od savezničkog bombardovanja je bila skoro četiri puta veća nego od nemačkog, koja je dobrim delom bila posledica direktne pljačke od strane lokalnog stanovništva, o čemu smo jednom već pisali), nego i posledice onog inicijalnog nemačkog bombardovanja (bez obzira što su Nemci dobrim delom obnovili grad tokom okupacije) koje nas je i uvuklo u pakao (mada, ruku na srce, nas je u pakao uvukao državni udar od 27. marta).

(Digresija: Vrhovni štab NOVJ na čelu sa maršalom Titom jeste tražio bombardovanje nemačkih ciljeva u Beogradu i Srbiji, ali su to takođe još od 1942-1943. godine tražili jugoslovenska izbeglička vlada u Londonu, kao i Jugoslovenska vojska u otadžbini na čelu sa đeneralom Mihailovićem; JVuO je Saveznicima dostavila čak i spisak ciljeva u gradu čije se bombardovanje zahtevalo najviše puta — 13.)

Krajem 1944. godine, nakon što se linija fronta pomerila daleko od grada, i uvek sve dalje ka zapadu zemlje, mogli smo da se saberemo i oduzmemo: ustanovljeno je da je jedna trećina zgrada u Beogradu ili porušena ili teško oštećena, da su ogromna oštećena pretrpeli komunalni sistemi, saobraćajnice, industrija, bolnice, kulturne i naučne ustanove, škole, sve ono što grad čini gradom.

Zato je bilo od najveće važnosti da se odmah krene sa čišćenjem i obnovom. Posebna se pažnja u tom prvom trenutku obratila na vitalne komunalne, saobraćajne i elektrodistributivne pogone, a sve sa ciljem normalizacije života, pre svega civilnog.

Da bi se to postiglo, svi su morali da rade i da zasuku rukave, nije smelo biti zabušavanja. Radili su odrasli, ali su i najmlađi pomagali u skladu sa svojim mogućnostima. Ta su deca, na njihovu nesreću, odrastala u mnogo surovijim uslovima nego današnja, i za istinsko detinjstvo mnogi nisu nikada ni saznali. Zato i jeste strašno, što mnogi Srbi (drugi nas ne zanimaju, neka se o njima njihovi brinu) danas priželjkuju rat koji bi uništio neka nova detinjstva.

(O. Š.)