OVO JE MILOMIR, NAJMLAĐI PARTIZANSKI KURIR: Bio je član čuvenog Valjevskog odreda koji je prošao kroz Scilu i Haribdu (FOTO)

Među najčuvenijim pripadnicima Valjevskog narodnooslobodilačkog partizanskog odreda svakako su Žikica Jovanović Španac i Stjepan Filipović, ali bilo je tu još 1.300 boraca pored njih. Među njima i dečak Milomir Radivojević, najmlađi kurir ove formacije NOVJ

Valjevski narodnooslobodilački partizanski odred uspostavljen je krajem juna meseca 1941. godine, neke dve nedelje pre izbijanja ustanka u Srbiji 7. jula. Može se reći da je uz Mačvanski odred bio presudan za razbuktavanje bune protiv okupatora.

Preporučujemo

Akcije ovog odreda bile su brojne, a posebno su se tokom te druge polovine 1941. godine bili okomili na prugu Beograd-Čačak i Lajkovac-Valjevo, gde su sproveli niz napada na nemačke položaje. Po naređenju Vrhovnog štaba čistili su teritoriju od okupatora i spojili se sa Užičkim i Čačanskim odredom. Oslobodili su rudnik Stolice, garnizon Vermahta su porazili i u Bici za Krupanj, a držali su i samo Valjevo dva meseca pod opsadom.

Nakon sloma Užičke republike oko hiljadu preostalih boraca ovog odreda ostalo je na teritoriji Zapadne Srbije, gonjeno od strane Nemaca, četnika, ruskih belogardejaca, kao i formacija pod komandom Milana Nedića i Dimitrija Ljotića, i to sve u krug.

Bila je to paklena zima, kada je Valjevski odred prošao kroz Scilu i Haribdu, i to bukvalno: kada su se marta 1942. napokon prebacili preko Drine u Istočnu Bosnu, od 1.300 boraca koliko su imali na svom vrhuncu ostalo ih je samo osamdesetak.

Najčuveniji pripadnici Valjevskog NOP odreda bili su Žikica Jovanović Španac, politički komesar Rađevskog bataljona, i Stjepan Filipović, komandir Kolubarske čete.

Filipović, koji ima veličanstveni spomenik u Valjevu i čija fotografija pred pogubljenje krasi zgradu Ujedinjenih nacija, obešen je javno maja 1942. godine, ali ne pre nego što je prkosno digao pesnice visoko ka nebu i uzviknuo "Smrt fašizmu — sloboda narodu!" (a inače je pogubljen 15 minuta pre nego što je planirano jer je neprestano pričao protiv okupatora i domaćih izdajnika te pozivao narod da vadi zarđale puške i tuče gadove).

Među manje poznatim (ili potpuno nepoznatim) pripadnicima Valjevskog NOPO bio je i ovaj dečak po imenu Milomir Radivojević, najmlađi kurir u čitavom odredu.

Slika na vrhu teksta nastala je u selu Pecka kod Osečine u Kolubarskom okrugu, 20. oktobra 1941. (tačno tri godine pre oslobođenja Beograda), ali nismo ništa više o njemu uspeli da iskopamo. Moguće je da je izgubio život u mesecima koji su usledili, ali je moguće i da se povukao u ilegalu i preživeo.

(Telegraf.rs)