OVDE SE MOLIO SVETI SAVA: Da biste prišli stenama iznad Studenice, morate proći nekoliko prepreka (FOTO)
Crkveno predanje kaže da je upravo na ovom mestu Sava napisao glasovito "Žitije Svetog Simeona", kao i Studenički tipik koji je uredio život monaške zajednice u ovoj svetinji i poslužio kao primer i mnogim drugim našim manastirima
Sava je ovu isposnicu visoko na brdu zvanom Nemanjina kula, na stenovitim obroncima planine Radočelo desetak kilometara od Studenice ali u njenom okviru, uzvodno od reke po kojoj je ovaj manastir dobio ime, podigao na samom početku XIII veka.
Desilo se to nakon njegovog povratka iz Hilandara, kada se u otadžbinu vratio da bi doneo mošti svog oca Stefana Nemanje, odnosno Svetog Simeona Mirotočivog koji je preminuo februara 1199. godine.
Neobičan je put koji vodi do ove isposnice. Naime, u pitanju je šumska staza koja kroz duboku šumu, preko takozvane Donje Savine Isposnice (o kojoj ne postoje pouzdani podaci da je zaista bila sagrađena u vremenu našeg najvećeg svetitelja, verovatno i nije, verovatnije je da je podignuta dosta kasnije), ide dalje do uske stazice između litica i duboke provalije.
Nakon što putnik-namernik prođe kroz drvenu kapiju vidi isposnicu na steni. Da bi nje došao mora da prođe kroz drveni natkriveni most koji je u srednjem veku imao defanzivnu funkciju, naime, rušenjem njegovim sprečio bi se pristup dušmana samoj isposnici.
Ona se sastoji od kelija i od kapele posvećene Svetom Đorđu (sadašnja je podignuta 1938. godine), svecu koji je po verovanju Nemanjića oslobodio Stefana Nemanju iz zatočeništva u koje je bio pao tokom borbe sa rođenom braćom oko prestola, nakon čega mu je ovaj podigao Đurđeve Stupove.
Kelije su zatvorene kada u njima nema kaluđera (poslednji koji je ovde stalno boravio bio je shijeromonah Gavrilo koji je stradao u požaru 1981. godine), sa izuzetkom Savine pećine u koju se sam svetitelj povlačio, a u koju vode drvena vrata i u kojoj se nalazi takozvano Savino bure, koji je zapravo izvor iza zida sa koga kutlačom može da se uzima lekovita voda.
Crkveno predanje kaže da je upravo na ovom mestu Sava napisao glasovito "Žitije Svetog Simeona", kao i Studenički tipik koji je uredio život monaške zajednice u ovoj svetinji i poslužio kao primer i mnogim drugim našim manastirima.
Postoje indicije da je tu čak utemeljio i malu prepisivačku školu koja je na srpski jezik prevodila važne crkvene knjige, ali ujedno i umnožavala postojeće.
Zbog toga je ovo mesto ne samo od crkvenog i istorijskog značaja, već i od snažnog kulturnog i književnog. Imajući to u vidu, država je Gornju Savinu isposnicu pre nekoliko decenija stavila pod zaštitu kao spomenik kulture od velikog značaja.
(O. Š.)