DRŽAVNE TAJNE SKRIVENE NA ZASTAVAMA: Šta ZAISTA predstavljaju ljiljani na srpskom grbu?! (FOTO)

Šta predstavljaju zvezde na zastavi Australije? Šta one na zastavi Brazila? Zašto Austrija ima crveno-belo-crvenu kombinaciju boja? Otkud Nemcima crno-crveno-zlatna? Odgovore potražite u tekstu

Postoje dovitljivi ali ne toliko očigledni simboli na zastavama svih nacija širom sveta. Ako niste entuzijasta sa ovim u vezi, ili ako niste baš veliki ljubitelj i poznavalac pojedinih nacija, teško da ćete znati šta tačno oni predstavljaju, čak i ako znate da prepoznate zastave većine država.

A zapravo, simboli uopšte i nisu skriveni, ako znate gde da gledate, i šta da tražite, imajući, naravno, u vidu da su se značenja menjala tokom vekova.

Evo nekih primera.

AUSTRALIJA

Zastava ove zemlje je nastala 1901. godine, kada se šest britanskih kolonija ujedinilo i formiralo Komonvelt Australiju, koji je tada dobio nezavisnost, no, ostajući u sastavu Britanske imperije i zadržavajući britanskog monarha na svom čelu.

Sličan odnos između ove dve države postoji i danas, zbog čega je britanska zastava, popularni "junion džek", u gornjem desnom uglu australijske.

Ispod "junion džeka" se nalazi Zvezda komonvelta, velika bela sedmokraka zvezda. Desno se nalazi prikaz sazvežđa Južnog krsta (onako kako se on vidi iz Australije; u pitanju je jedno od najprepoznatljivijih konstelacija vidljivih na južnoj Zemljinoj polulopti), sastavljen od jedne male petokrake i četiri veće sedmokrake zvezde.

Šest od sedam krakova na većini zvezda simbolišu šest australijskih saveznih država, dok sedmi krak simboliše sve unutrašnje i spoljašnje teritorije te zemlje.

A plava pozadina je bila uobičajena za bivše britanske kolonije.

NEMAČKA

Nije neobično što su Nemci nakon Drugog svetskog rata, i u BDR-u i u DDR-u, izabrali da im nova-stara trobojka bude crno-crveno-zlatna. U pitanju je zastava Revolucije iz 1848. godine, a to je bila i zastava Vajmarske Nemačke, između 1919. i 1933, dok nacisti nisu došli na vlast.

Nacisti su usvojili crveno-belo-crnu kombinaciju, koja je bila u tradiciji pruskog militarizma, ali su 1949. godine Nemci hteli da se oslobode svih taloga osvajačke prošlosti, pa su odlučili da se vrate jedinoj demokratskoj zastavi koju su imali.

Besmisleno je navoditi šta tačno u heraldici označavaju ove boje, jer nisu zato izabrane, a sporenja oko tačnog porekla ove kombinacije i dalje traju.

Neki misle da je crvena izabrana jer je bila simbol Hanze, dok su se crna i zlatna tu našle zbog austrijskog uticaja na južne delove novonastale Nemačke konfederacije.

Drugi, pak, smatraju da su u pitanju bile boje radikalnog Jenskog studentskog saveza, a treći da je u pitanju omaž uniformama Licovskog frajkora u kome su se uglavnom nalazili studenti a koji su se borili protiv Napoleona.

JUŽNA AFRIKA

Kada je ova zemlja 1994. godine postala multirasna demokratija (do tada je bila demokratija, ali je taj sistem važio samo za belce, dok crnci nisu imali pravo glasa, osim u posebnim oblastima koji su se nazivali "domovine"), pojavila se potreba da se osmisli nova zastava koja će iskazati jedinstvo svih građana ove države.

Način na koji je to izvedeno je neverovatno dovitljiv.

Prvo, odalo se priznanje britanskom nasleđu time što se na njoj nalazi pola "junion džeka" skupa sa plavim i crvenim poljem; međutim, plavim, crvenim i belim poljima se odalo priznanje i holandskom nasleđu (većina belih Južnoafrikanaca su zapravo Buri, odnosno narod nastao od holandskih doseljenika; "bur" na holandskom znači "farmer").

Takođe se ističu i boje Afričkog nacionalnog kongresa (crna, zelena i žuta), partije koja se borila za prava crnaca tokom poslednjih decenija aparthejda.

Drugim rečima, sve su pokrili, zbog čega ova zastava prikazuje svu raznolikost same države.

BRAZIL

Ovo je jedna od najprepoznatljivijih zastava sveta, pre svega zbog njihove fudbalske reprezentacije i načina života kojim svoju domovinu predstavljaju kao ležerno mesto za život.

26 petokrakih zvezda koje se nalaze na plavom krugu u zlatnom rombu, simbolizuju 26 saveznih država i federalnih distrikata koje čine Brazil; ali način na koji su te zvezde poređane odgovara mestu koje su zauzimale na nebu iznad Rio de Žaneira 15. novembra 1889. godine, kada su postali savezna republika sa predsedničkim sistemom izvršne vlasti.

Sa prethodne zastave Brazilskog carstva zadržana je zelena pozadina (simboliše cara Pedra I iz dinastije Braganca) i zlatni romb (simboliše caricu Mariju Leopoldinu iz dinastije Habzburga).

Natpis "Ordem e Progresso" je zvanični moto Federalne Republike Brazil: RED I NAPREDAK.

KINA

Crvena boja komunizma u pozadini ove zastave je jasna, ali šta simboliše pet žutih petokraka? Zašto baš pet?

Pa, ona najveća predstavlja nacionalno jedinstvo pod vođstvom Komunističke partije, dok četiri manje koje su ka njoj usmerene predstavljaju radnike, seljake, sitnu buržoaziju i nacionalnu buržoaziju.

INDIJA

Usvojena je 1947. godine nakon sticanja nezavisnosti od Britanske imperije.

U pitanju je trobojka, gde narandžasta simboliše hrabrost i bitna je u verovanjima hindusa, budista i đainista, bela simboliše čistoću, a zelena veru i plodnost; ova poslednja je istovremena važna i muslimanima, kojih ima u Indiji u znatnom broju, a posebno je bilo važno predstaviti ih u vremenu kada je nastala zastava.

U sredini belog polja nalazi se "točak zakona" (ašoka čakra), u mornaričko plavoj.

BOCVANA

Zastava ove države je prilično neobična; tu su dva svetloplava polja, koji se nalaze ispod i iznad crne koja se nalazi u sredini i koja je od ova dva plava polja odvojena dvema tankim belim linijama. Plava simboliše zavisnost ove zemlje od vode, dok crno-bela kombinacija predstavlja njihov nacionalni simbol: zebru.

AUSTRIJA

Otkuda crveno-belo-crvena trobojka? Stara je skoro hiljadu godina. Po legendi je nastala tako što se vojvoda Leopold IV borio u krstaškim ratovima i tokom jedne bitke bio teško ranjen; međutim, ma koliko da je krvario, nijedna kap njegove niti tuđe krvi nije pala na belu tkaninu koju je nosio na sebi.

SEVERNA KOREJA

Dok ova zemlja sa svojim južnim istorodnim susedom deli boje na zastavi, ipak dodatno naglašava crvenu, zbog komunizma (ili bolje reći: socijalizma). Tu je i zvezda, što je, jasno, još jedan simbol komunističkog pokreta. Plava boja iznad i ispod crvene sredine simboliše mir, dok bela koja ih deli predstavlja čistoću.

VELIKA BRITANIJA

Zastava Ujedinjenog Kraljevstva zapravo je sastavljena od zastava Engleske, Škotske i Severne Irske, koje su sve izrađene jednostavno, sa različitim varijantama krstova.

Engleska je bela sa crvenim krstom Svetog Đorđa (klasičan krst), škotska je plava sa belim krstom Svetog Andreje (krst koji liči na X, spajajući suprotne uglove), dok je irska bela sa crvenim krstom Svetog Patrika (u suštini, istog oblika kao i škotska). Sve kad se spoji dobije se ovo što vidite danas.

SRBIJA

Nismo uvek koristili ni ove tri boje koje imamo danas, niti smo uvek koristili ovaj raspored boja; štaviše, Sretenjskim ustavom smo izabrali crveno-belo-plavu varijantu, ali su nam Austrijanci, Turci i Rusi sa rušenjem tog najvišeg pravnog akta nametnuli i obrnutu rusku trobojku.

Elem, crvena simboliše ljubav i emociju, snagu, život, krv prolivenu za otadžbinu i njene ideale; bela simboliše čistoću, mir, nevinost, svetlost, perfekciju; plava simboliše spokojstvo i smirenost. Pored toga, ovo su i opšteslovenske boje, tako da skupa nose dodatnu simboliku.

Evo i dve reči o grbu, zapravo, dve informacije koje nisu toliko poznate.

U zvaničnom opisu našeg grba stoji sledeće: "Ognjila su bele boje okrenuta ka spoljnim stranama štita. Sa krstom predstavljaju moto 'Vatrom ćemo krst braniti'". Taj momenat možda niste znali.

Drugo, ispod dvoglavog orla se nalaze dva ljiljana; premda se obično kaže da je to aluzija na našu dinastiju Kotromanića koja je nekada vladala Bosnom, ljiljan (ili iris) je zapravo simbol ljubavi, Bogorodice i Svete Trojice.

Šta više, na grb Bosanskog kraljevstva ljiljan je došao preko krune Stefana Prvovenčanog, a nakon Tvrtkovog krunisanja u Mileševi. Zbog čega tim putem? Pa zato što su na kruni Stefanovoj, koju je dobio iz Rima, bili ljiljani.

Na Zapadu su ljiljani bili najistaknutiji na grbu Kraljevine Francuske, budući da su bili jedini simbol koji se na njemu nalazio.

(O. Š.)