KUPALI SU SE U KRVI, NA HILJADE RUSA JE DNEVNO UMIRALO: Jeli su ljudsko meso tokom opsade od 872 dana (FOTO) (VIDEO)

Opsada Lenjingrada u istoriji slovi kao možda i najkrvavija opsada. Stvarni broj žrtava ni dan danas nije sa sigurnošću utvrđen, a neka nagađanja kažu da je u 872 dana, koliko je trajala opsada, ubijeno ili umrlo više od milion civila

Jedno od najtragičnijih i najužasnijih poglavlja Drugog svetskog rata bila je svakako opsada Lenjingrada (današnjeg Sankt Peterburga) u Rusiji. Na današnji dan godine 1944, nakon gotovo 900 dana, probijena je blokada i prekinuta opsada Lenjingrada, kojeg su u okruženju držale nacističke snage.

Preporučujemo

STRAVIČNO OSTRVO LJUDOŽDERA: Ovo je najgori zločin koji su Sovjeti počinili prema svom narodu

Opsada Lenjingrada u istoriji slovi kao možda i najkrvavija opsada, čiji se stvarni broj žrtava i dan danas još uvek nagađa, ali neka nagađanja kažu da je u 872 dana, koliko je trajala opsada, ubijeno ili umrlo do 1,5 miliona civila.

Službeni podaci govore o zaista stravičnim brojkama žrtava, gde je na strani sovetske vojske ubijen 1.017.881 vojnik, dok ih je 2.418.185 ranjeno ili obolelo tokom opsade Lenjingrada. Prema službenim podacima, broj ubijenih civila u opsadi iznosi 1.042.000, od kojih su 642.000 ubijene tokom opsade, a 400.000 tokom evakuacije.

Smrt kao nova stvarnost i svakodnevica

Uslovi tokom opsade bili su stravični, a zima s 1941. na 1942. godinu, bila je posebno jaka i temperature u Lenjigradu su padale i do -40 stepeni Celzijusa. Bez grejanja, čitava vodovodna mreža bila je zaleđena, a jedino rešenje bilo je da se crpi voda kroz rupe u zaleđenoj reci Nevi, koja prolazi Sankt Peterburgom (tadašnjim Lenjingradom).

Brojni svedoci, koji su preživeli užas te opsade govorili su o pojavi smrti od gladi ili smrzavanja nasred ulice tokom nacističke opsade, kao svakodnevnici. Ljudi bi padali i umirali, a na proleće bi se videlo kako tela umrlih plutaju rekom Fontankom. To je bila stvarnost koje se tokom opsade čak ni deca više nisu užasavala

Kanibalizam

Ali, to nije bilo ono najgore, jer su tokom opsade počeli da se pojavljuju i slučajevi kanibalizma, jer su nestajali delovi leševa ljudi koji su jednostavno umrli nasred puta. Žrtve su bile i žene i deca, a neki od svedoka tvrde da se tokom opsade jako dobro znalo za to.

Da je kanibalizam tokom opsade bio stvaran, govori i obrada predratne pesme, koju je slušajući svoju ćerku i nećaku kako je pevaju u vrtiću tokom opsade zabeležio u svoj dnevnik Dimitri Lazarev. Njeni stihovi glase:

"Distrofičar prolazi

Praznog pogleda

U košari nosi stražnjicu leša.

Za ručak imam ljudsko meso,

Ovaj komad je dobar!

Uh, gladna tugo!

A za večeru, jasno

Trebat ću bebu.

Uzeću od suseda,

Ukrasti je iz njene kolevke."

Lenjingradi prvi... Moskva poslednja

Hitlerova vojska okružila je Lenjingrad iz svih smerova, ali postojala je jedna vrlo opasna linija snabdevanja, koja je vodila direktno preko površine smrznutog jezera Ladoga. Taj put, Rusi su zvali "Putem života". Građanima Lenjingrada ograničena je svakodnevna konzumacija hleba na svega 125 grama tokom opsade.

8. oktobra 1941. godine Lenjingrad su okružile nacističke snage, koje su činile nemačke, finske i italijanske jedinice. Finski general Karl Gustaf Emil Manerhajm koji se proslavio u borbi protiv Rusije u takozvanom Zimskom ratu, koji je još uvek imao sveže sećanje, zapovedao je finskim jedinicama. Nemačkim snagama zapovedali su V. Riter fon Leb i Georg gon Kučler. Sovetskim snagama zapovedali su Markian Popov, Kliment Vorošilov, Georgij Žukov, Ivan Fedijuninskij, Mikhail Khozin i Leonid Govorov.

Hitler je zauzimanje Lenjingrada zamislio kao samo još jedan u nizu poteza kojim bi se Sovjetska Rusija eliminisala kao pretnja nemačkoj dominaciji u Evropi. Još 6. avgusta 1941. godine, Hitler je zapovedio sledeće: "Lenjingrad prvi, Područnje oko Donjecka drugo i Moskva treća".

Hitlerov plan: Izbrisati Lenjingrad s lica zemlje

Hitlerov ultimativni plan bio je sravniti Lenjingrad sa zemljom, a područje severno od Neve, takozvani Karelian Isthmus, kojeg su Finci izgubili u Zimskom ratu, vratiti upravo Fincima.

Finske snage Lenjingrad su opkolile sa severa, a nemačke s juga. Plan je bio pomno pripreman, a nemački naučnici su čak i izračunali da bi građani Lenjingrada trebali da počnu da umiru od gladi već nakon nekoliko nedelja. To se nije dogodilo, ali ono što se dogodilo po planu bio je prekid svih komunikacijskih linija prema Lenjingradu i po čitavoj liniji od Baltika do Crnog mora, koju je Hitler tad kontrolisao.

Hitleru je pomogla i činjenica da su Finci uspeli da razbiju deo sovjetskih vojnih šifri i na taj način razumeti deo njihove komunikacije na nižim nivoima. Nemačka komanda razmatrala je načine kakoda uništi Lenjingrad, a njegovo zauzimanje je izbačeno kao opcija, jer bi onda morali misliti i na linije snabdevanja nakon toga. Odlučili su se za opsadu, izgladnjivanje stanovništva i bombardovanje grada. Nakon toga su planirali da uđu u grad i da ga celog dinamitom sravne sa zemljom i prema dogovoru s Fincima, područje severno od reke Neve, dati njima.

Bez milosti

Finci su krenuli žestoko u ofanzivu, ali su stali nakon što su dosegnuli granicu iz 1939. godine pa je sovjetski general Popov mogao preraspodeliti deo obrambenih snaga prema nemačkim položajima. Prava opsada tad još nije ni počela, jer su Finci stali sa ofanzivom još 31. avgusta i započeli s blokadom nakon toga, a Hitlerova naredba Manerhajmu bila je da ne prihvataju predaju Rusa ni pod koju cenu.

Nemačke snage su u međuvremenu do 8. oktobar, u potpunosti okružile ostatak grada i tog datuma započele opsadu grada, čiju je odbranu vodio general Žukov. Vazdušni napad 19. oktobra 1941. godina bio je posebno surov. 276 nemačkih bombardera obrušilo se na grad, pri čemu je poginulo 1.000 civila.

Jednako žestoko su po Lenjigradu tukli i nemački topovi, tokom čitave opsade grada. Ukupno, od bombardovanja i granatiranja u Lenjingradu je poginulo 5.723 ljudi, a ranjeno ih je 20.507. Hladnoća, glad i drugi faktori uzeli su daleko više života civila.

Od "Puta života" do "Puta smrti"

Kako bi se odbrana grada mogla održati, bilo je potrebno uspostaviti liniju snabdevanja na bilo koji način i pod bilo koju cenu, a to se jedino moglo preko jezera Ladoga, dok je ono bilo zaleđeno. To je bio jedini deo područja oko Lenjingrada, koje nemačke snage nisu držale. Snabdevanje je tim putem stizala do sela Osinovets, odakle bi malom prigradskom železnicom stizala u sam grad. Istom rutom bi se evakuisalo i civilno stanovništvo.

Rusi su taj koridor snabdevanja nazvali "Putem života", a ona je ubrzo zbog visokog broja umrlih nazvana "Putem smrti". Ipak, pomoć je stizala u Lenjingrad, omogućujući odbrambenim snagama Lenjingrada da pružaju otpor nacističkoj vojsci, a civilima pružila nadu u spas.

Dva pokušaja proboja i treća sreća

Sovjetske snage su u dva navrata pokušale da probiju opsadu Lenjingrada, u ofanzivi Sinjavino i u Operaciji Iskra.

Rusi su Nemcima 9. avgusta, pre ofanzive Sinjavino, preko razglasa puštali Simfoniju br. 7 "Lenjingrad", Dmitrija Šostakoviča, koju je izvodio lenjingradski radijski orkestar. U ranu jesen 1942. godine sovjetska 2. i 8. armija povezale su se sa snagama na lenjingradskom frontu i započele protivnapad na nemačke položaje.

Nemci su istovremeno planirali i svoju protivofanzivu pod nazivom Nordlicht (Severno svetlo), ali su ih Rusi preduhitrili i zaustavili u zamisli. Ipak, sovjetske snage nisu usele da probiju blokadu, a deo 2. armije je uništen tokom te operacije, u kojoj je po prvi put na bojištu korišćen najnoviji nemački teški tenk - Tigar.

Drugi pokušaj bio je Operacija iskra, koja je 18. januara 1943. nakratko i probila opsadni obruč, uništivši snažno utvrđene nemačke položaje južno od jezera Ladoga. Koridor od 10 do 12 kilometara širine, koji je nakratko otvoren, uspeo je barem donekle da ublaži posedice opsade, ali to je bilo isuviše kratkog veka da bi bilo nešto više od trenutnog olakšanja.

Trebalo je čekati do 27. januara 1944. godine, kad je opsada Lenjingrada napokon okončana i kad su sovjetske snage koristile nemačke položaje na južnom delu predgrađa Lenjingrada. U leto iste godine, finske snage doživele su novi poraz od sovjetskih snaga, ali nakon toga, područja koja su izgubili još tokom Zimskog rata, više nikad nisu okupirali, a lekciju su naučili. Neki kažu, da upravo zbog tih teških iskustava s Rusijom, niti nisu ušli u NATO savez.

Pogledajte video:

(Telegraf.rs / Izvor:dnevno.hr)