ZAVIRITE U DOM RUSKIH CAREVA: Lepota Zimskog dvorca će vas ostaviti bez daha! (FOTO)
Ova palata na obalama reke Neve u Sankt Peterburgu bila je zvanični dom ruskih vladara od 1732. do 1917. godine. Sagrađena je, kao i čitava imperijalna prestonica, u sklopu pozapadnjačenja Rusije, a njeni glavni tvorci bili su italijanske, nemačke i francuske arhitekte
Zimski dvorac u Sankt Peterburgu, smešten između Dvorskog trga i Dvorskog nasipa, sagrađen je prvobitno od strane imperatora Petra Velikog početkom 18. veka.
Od 1732. godine pa sve do 1917. bio je zvanična carska rezidencija ruskih monarha, odnosno dinastije Holštajn-Gotorp-Romanov (za bliže upoznavanje sa nemačkim poreklom ovog vladarskog doma, pročitajte naš tekst o tome ko su oni zapravo bili).
Sagrađena na monumentalnoj ravni ne bi li se njenom veličinom svetu i podanicima pokazala moć i sila imperijalne Rusije.
Iz nje, car je vladao nad 22.400.000 kvadratnih kilometara, što je otprilike jedna šestina površine zemaljske kugle, i do kraja 19. veka nad preko 125 miliona duša.
Sagrađena je u sklopu pozapadnjačenja Rusije koju je sproveo Petar Veliki, a koje je počelo gradnjom nove prestonice na obalama reke Neve.
Car je odlučio da će Sankt Peterburg biti sagrađen u flamanskom renesansnom stilu, sa sporadičnim elementima rusko-vizantijske arhitekture.
Prvi Zimski dvorac je dizajnirao Domeniko Trecini, švajcarsko-italijanski arhitekta, ali je on bio prilično skroman u odnosu na ovo što možemo da vidimo danas.
Kada mu je ova palata dosadila, imperator je naložio pruskom arhitekti Georgu Johanu Matarnoviju da sagradi novu. U tom drugom izdanju dvorca, Petar je umro 1725. godine.
Njegovi naslednici imali su međutim želju da pariraju francuskom kralju Luju XIV i Versaju, i imajući u vidu da njihov dom čak nije ni najleši u novom gradu, odlučili su da nešto mora da se preduzme.
Prvo je ponovo angažovan Trecini koji je proširio Matarnovijevu palatu. Potom je carica Ana ignorisala Zimski dvorac zasedajući u obližnjem Apraksinovom, nakon čega je naložila Frančesku Bartolomeu Rastreliju da ga proširi i da u njega uključi sva okolna zdanja.
Na taj način jezgro četvrtog i konačnog Zimskog dvorca uopšte nije dvorac Petra Velikog već palata admirala generala Fjodora Matvejeviča Apraksina.
Tokom vladavine carice Jelisavete, Rastreli je dovršio shemu novog kolosalnog doma carske porodice.
Carica Katarina Velika je dovela arhitekte Starova, Đakoma Kvarengija i Žana-Batistu Vajina de la Motea, koji su palatu još više proširili.
Za vreme ovog perioda sagrađene su pridodate palate koje danas nazivamo muzejem Ermitažom, kao i čitav taj kompleks.
Umetnička dela koja danas krase zidove ovih dvoraca zapravo su kupovani "na kilo"; počev od carice Katarine Velike koja je više vodila računa o kvantitetu umetnina nego o njihovom kvalitetu.
Zbog velikog broja slika i skulptura, Katarina je angažovala Jurija Veltena da sagradi još jedan produžetak palate, a potom još jedan, za koji je ponovo angažovan Kvarengi; ovo poslednje proširanje je značilo da će treći Zimski dvorac, onaj koji je postojao nakon proširenja drugog u kome je umro Petar Veliki, morati da bude srušen.
Bilo kako bilo, nakon velikog požara 1837. godine car Nikolaj I je u potpunosti obnovio delove palate koji su stradali i u suštini je odgovoran za njegov današnji izgled, što spolja, što iznutra.
U prizemlju su se nalazile kancelarije birokrata i administratora, dok su na drugom spratu bili stanovi važnijih dvorskih i državnih službenika. Na prvom spratu su se nalazile odaje imperijalne porodice.
Stilski, palata je eklektična mešavina raznih stilova: baroka, neoklasicizma i rokokoa, pre svega.
Inače, sve se ovo gradilo na grbači običnog naroda. Ne samo Zimski dvorac, nego i čitav Sankt Peterburg gradili su obični ruski robovi-seljaci, a procena je da u prvih 20 godina ovog projekta umrlo njih 200.000. Što se tiče finansiranja izgradnje, ona je takođe pala na pleća teško oporezovanim seljacima.
Kada se palata obnavljala nakon požara, 6.000 ropskih seljaka je po nezapamćenoj zimi danonoćno radilo da bi uspelo da dostigne nemogući cilj obnove u roku od godinu dana. Kako je koji rob umirao, tako je menjan.
Čak ni oni koji su dobijali platu nisu sa njom mogli ništa da rade, pošto je bila ispod minimuma svakog minimuma.
Danas Zimski dvorac, iza fasade duge 250 metara i visoke 30, ima 1.786 vrata, 1.945 prozora, 1.500 soba i 117 stepenica.
(L. B.)