I PRAVOSLAVCI SU KATOLICI: Ovo je najveća javna tajna pravoslavne crkve! (FOTO)

Reč "katholikismos" ima sasvim specifično značenje na grčkom jeziku, a na našem se prevodi kao "sabornost", i predstavlja jednu od četiri najbitnije karakteristike svih crkava, uključujući i pravoslavnu

U našem narodu je uobičajeno da se reč "katolik" vezuje za pripadnike Rimokatoličke crkve koja je dominantna na Zapadu i u našem neposrednom zapadnom okruženju. Najčešće, kod mnogih ljudi, zbog nesrećnih tokova istorije, ovaj pojam nema nimalo pozitivan smisao i često se smatra lošim samim po sebi.

Preporučujemo

A to je greška, jer su i pravoslavci zapravo katolici, samo im se to ne govori često. O čemu se radi?

Pa, o samoj reči. "Katolik" dolazi od grčke reči "katholikismos", koja se u našoj verziji Simbola vere prevodi kao "sabornost".

Pošto sa izuzetkom tzv. filiokvea - rimskog dodatka koji kaže da Sveti Duh ishodi i iz Oca i iz Sina a ne samo iz Oca - nema nijednog drugog spora oko ovog dokumenta, ključni paragraf vezan za ovu tematiku na srpskom jeziku glasi: (verujem) "u jednu, svetu, sabornu i apostolsku crkvu", na latinskom "Et unam, sanctam, catholicam et apostolicam Ecclesiam", a na grčkom: "Εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικὴν καὶ ἀποστολικὴν ἐκκλησίαν".

Dakle, radi se o jednoj od četiri (a možda i jednoj od dve najbitnije) karakteristike Crkve uopšte, naime, to što je katolička, to što je apostolska, i to što je jedna i sveta.

Toliko je ovo bitno da se reč "katholikon" upotrebljava kao naziv za pravoslavnu katedralu (u našem prevodu: saborna crkva), dok se na Zapadu koristi pojam koji se gradi od grčkih reči kathedra (sedište, klupa) + hedra (sedište, stolica, dakle slično značenje kao i prva reč).

Međutim, zbog poistovećivanja pojma katolik sa pripadnicima Rimokatoličke crkve, kojoj je to osnovni termin kojim se definiše, došlo je do razgraničenja pojma katoličanstva koji se odnosi na Rimsku crkvu, i katoličnosti koji se odnosi na sabornost, odnosno samu suštinu pojma.

Inače, termin Katolička crkva je bio osnovni kojim se cela ova institucija imenovala tokom prvog milenijuma.

Prvi put je zabeležen u "Pismu Smirnjanima" od strane Ignjatija Bogonosca, kada je dotični napisao "gde je Hristos, tamo je i saborna Crkva".

Od drugog dela drugog veka nove ere, pojam "katoličko" počinje da nosi i značenje "pravoslavno", kao "ne-jeretičko", pošto su katolici (dakle, i na istoku i na zapadu, jer tada je Crkva bila jedinstvena) tvrdili da uče punu istinu i da predstavljaju čitavu Crkvu, dok je "jeres" prenaglašavala samo jedan vid istine.

380. godine imperator Teodosije I je ograničio upotrebu pojma "katolički hrišćanin" samo na sledbenike pape Damasija I i patrijarha Petra Aleksandrijskog.

Danas se Crkva na Istoku definiše u odnosu prema nečem drugom, dakle, Pravoslavna crkva, kao institucija koja slavi nešto ispravno u odnosu na one koji ne slave ispravno, dok je na Zapadu preživeo pojam "katolička" kao odlučujući, možda ponajviše (premda ostavljamo prostor da grešimo) zbog insistiranja Rima na papskom prvenstvu među hrišćanskim patrijarsima.

(L. B.)