TAJNA GRČKIH PIRAMIDA: Ne zna se ko ih je sagradio i ne zna se zašto! (FOTO)
Antički pisci tvrde da su u pitanju bile grobnice heroja iz Argosa, dok arheolozi danas imaju i drugačije ideje. Vreme gradnje ne zna niko, i dok jedni govore o kraju trećeg milenijuma pre nove ere, drugi spominju njegov početak
Kad neko spomene piramide, prvo što nam pada na pamet jeste faraonski Egipat čiji spomenici i dan danas predstavljaju najbitniji izvor prihoda republike koja dominira dolinom Nila. Eventualno, oni malo pametniji i obrazovaniji, setiće se i mezoameričkih spomenika koje su potomstvu ostavili Acteci i Maje. Oni skloni šali će se setiti bosanskog grada Visokog, a možda i Rtnja.
Sa druge strane, Grčka je država koja će na pamet pasti samo šačici akademika koji se bave jednom od poslednjih velikih misterija antike.
Građevine kojima se arheolozi u ovoj zemlji bave su strukture koje se nalaze u okrugu Argolida na istočnoj strani Peloponeza, a najpoznatija je takozvana Helinikonška piramida, koju okružuje pravougaoni zid dužine 7 x 9 metara, dok je spoljni zid same piramide pod uglom od 60 stepeni i visok 3,5 metara.
Prvo pominjanje ovih građevina je iz drugog veka pre nove ere, kada je o njima pisao putopisac i geograf Pausanija, koji je smatrao da se radi o grobnicama. Po njegovim rečima, jedna je bila poslednje počivalište vojnika koji je poginuo u legendarnoj borbi za presto Argosa, dok je u drugoj ležao Argivljanin koji je poginuo početkom 7. veka pre nove ere.
Nekoliko ovih građevina i dalje postoje, između ostalog jedna je u selu Liguriju u blizini antičkog teatra u Epidaurusu, a postoji i već pomenuta u Helinikonu, na jugoistočnom obronku Argolidske nizije u blizini izvora reke Erasinos.
Iskopavanja su prvi put vršena početkom 20. veka, a nastavljena su 1937. godine. Zaključeno je da se radilo o stražarskoj kućici u kojoj se nalazio manji garnizon koji je kontrolisao bitan antički drum i ujedno čuvao okolinu, ali spor i dalje traje, pošto postoje i istraživanja koja ipak pokazuju da se možda radilo o grobnicama.
Ne zna se ni kada su tačno ove piramide sagrađene, ali pojedini artifakti koje su arheolozi iskopali pokazuju da je vreme gradnje možda druga polovina trećeg milenijuma pre nove ere, dakle između 2000. i 2500. godine. Ponovo, ima i onih koji govore o samom početku ovog milenijuma kao datumu izgradnje; ako je ovo istina, ali onda su sagrađene u isto vreme kao i piramide u Egiptu.
Hoćemo li ikada saznati da li u njima leže čuveni ratnici i kraljevi herojskog doba, i šta je zapravo posredi, ostaje da se vidi.
(S. P.)