Preminuo naučnik koji je otkrio virus koji izaziva AIDS

Od početka pandemije, bio je poznat kao protivnik vakcina protiv kovida 19

Lik Montanije, francuski virusolog koji je dobio Nobelovu nagradu za otkriće virusa koji izaziva AIDS, preminuo je u četvrtak u pariskom predgrađu. Imao je 89 godina, navodi Njujork tajms.

Od početka pandemije, bio je poznat kao protivnik vakcina protiv kovida 19.

Preporučujemo

Otkriće HIV-a počelo je u Parizu 3. januara 1983. godine. Tog dana je dr Montanije, koji je bio šef jedinice viralne onkologije na Pasterovom institutu, dobio deo tkiva koji je uzet sa 33-godišnjeg muškarca oboleog od HIV-a. Dr Vili Rozenbaum, doktor pacijenta, želeo je da uzorak ispita dr Montanije, ekspert za retroviruse.

U tom trenutku, nije se znao uzrok nastanka virusa, nije bilo dijagnostičkih testova, kao ni efektnih terapija. Mnogi doktori su sumnjali da bolest izaziva retrovirus, neka vrsta mikroorganizma koja ulazi u ćeliju DNK domaćina i preuzima kontrolu. U ovom uzorku dr Montanije je uočio "krivca", retrovirus koji do tada nije viđen. Nazvan je LAV, (lymphadenopathy associated virus).

Naučnici sa "Pastera" prijavili su otkriće 20. maja 1983. godine, u izdanju magazina "Science", zaključujući da su dalja ispitivanja neophodna da se dokaže da LAV uzrokuje AIDS.

Naredne godine, laboratorija koju je vodio američki istraživač dr Robert Galo, na Nacionalnom institutu za zdravlje, objavila je četiri članka u istom broju magazina "Science" potvrđujući vezu između retrovirusa i AIDS-a (acquired immune deficiency syndrome). Dr Galo nazvao je "svoj" virus HTIV III. Postojala je konfuzija da li su tim dr Galoa i tim dr Montanijea pronašla isti virus ili dva različita.

Otkriveno je da su dva uzorka sa istog pacijenta, pa su se naučnici pitali da li je dr Galo slučajno ili namerno dobio virus sa Pasterovog instituta. I ono što je nekad bilo drugarstvo između dva vodeća naučnika eksplodiralo je u javnu globalnu svađu oko toga ko je prvi otkrio virus.

Dr Montanije tužio je doktora Galoa jer je iskoristio njegovo otkriće za američki patent. Tužba je rešena van suda, a medijator je bio Džonas Salk, koji je godinama ranije bio upleten u sličnu "bitku" sa Albertom Sabinom zbog polio vakcine.

I dr Montanije i dr Galo podelili su mnoge prestižne nagrade. Među njima i nagradu iz 1986. godine "Albert Lasker", kojom je odato priznanje Montanijeu za otkriće virusa, a doktoru Galou za povezivanje virusa sa AIDS-om. Iste godine, virus AIDS koji su Amerikanci znali kao HTLV III, a Francuzi kao LAV dobio je zvanično ime HIV. Naredne godine predsednik SAD Ronald Regan i Francuske Žak Širak potpisali su sporazum kojim se deli vlasništvo nad patentom, a oba naučnika proglašavaju zaslužnima za otkriće virusa.

Tokom 2002. godine delovalo je da su dvojica naučnika razrešila svoje rivalstvo, bar privremeno, kada su najavili da će raditi zajedno na pronalasku vakcine protiv AIDS-a. Onda je stigla najava za Nobelovu nagradu za medicinu 2008. godine, polovina nagrade je otišla doktoru Montanijeu, a druga nemačkom doktoru za otkriće humanog papiloma virusa koji izaziva rak grlića materice.

(Telegraf.rs)