Bravo za Špance: Iskopavaju mrtvog ustaškog zločinca Pavelića i proteruju ga iz zemlje
Ako Španija usvoji novi zakon o istorijskom pamćenju, grobovi fašističkih vođa Hrvatske iz Drugog svetskog rata Ante Pavelića i Vjekoslava Maksa Luburića možda će morati da se presele na manje istaknute lokacije ili nazad u svoju rodnu Bosnu
Ukoliko nova španska vlada usvoji najavljeni zakon o istorijskom pamćenju, čiji je cilj da se bavi sećanjem na španski građanski rat tridesetih godina prošlog veka, grobovi hrvatskih fašističkih lidera iz Drugog svetskog rata možda će morati da se premeste sa mesta na kojima se sada nalaze u Madridu i Valensiji.
Telo hrvatskog fašističkog vođe Ante Pavelića sada leži na groblju San Isidro u Madridu, a posmrtni ostaci komandanta ustaških koncentracionih logora Vjekoslava Maksa Luburića nalaze se na groblju Karkahente u Valensiji.
Prema predloženom zakonu o istorijskom pamćenju, iz evidencije će biti izbrisani podaci onih ljudi koji su osuđeni za suprotstavljanje bivšem fašističkom režimu u Španiji, a organizacije koje poštuju sećanje na diktatora Franciska Franka, kao što je "Fundacion Francisco Franco", biće zabranjene.
Španski list Eldiario navodi da bi uvođenje novog zakona moglo da znači premeštanje posmrtnih ostataka dvojice hrvatskih fašističkih lidera na neko manje vidljivo mesto ili čak nazad u rodnu zemlju.
Pavelić i Luburić rođeni su na teritoriji današnje Bosne i Hercegovine, koja je u to vreme bila deo nezavisne države Hrvatske, NDH.
Razlog za premeštanje grobova jeste to što krajnjim desničarima služe kao mesta hodočašća, a Španija novim zakonom želi da umanji, pa čak i eliminiše prisustvo fašizma.
U junu ove godine, novi premijer Španije Pedro Sančes rekao je da bi grob bivšeg diktatora Franka trebalo premestiti iz spomen obeležja Dolina palih, blizu Madrida.
Spomen obeležje, koje je izgradila Frankova vlada, sadrži posmrtne ostatke oko 34.000 ljudi stradalih u španskom građanskom ratu.
Novi zakon bi takođe uspostavio Komisiju za istinu, koja bi istraživala zločine koje je počinila država, za vreme Frankove vladavine.
Toko 90-ih, tadašnji hrvatski predsednik Franjo Tuđman želeo je da posmrtne ostatke Ante Pavelića vrati u Hrvatsku, zajedno sa ostacima bivšeg jugoslovenskog predsednika Josipa Broza Tita, koji je sahranjen u Beogradu, ali je rođen u Kumrovecu u severnoj Hrvatskoj.
Nakon bekstva iz Hrvatske 1945. godine, Pavelić je utočište našao u Argentini, gde je nastavio sa svojim političkim aktivnostima. Srpski emigrant Blagoje Jovović pucao je u njega 1957. godine u Buenos Ajresu, ali je Pavelić preživeo.
Nakon toga, Pavelić se preselio u prijateljsku Španiju, gde je negovao dobre odnose sa Frankovim režimom. Tamo je i umro 1959. godine. Imao je 70 godina.
Luburić se takođe preselio u Frankovu Španiju 1949. godine, a živeo je u Valensiji, gde je vodio štampariju, objavljujući pro-ustaške časopise.
Agenti za Službu državne bezbednosti u Jugoslaviji, SDB, infitrirali su se u njegovu štampariju i ubili ga 1969. godine.
Između 1941. i 1945. godine, Pavelićeva NDH usvojila je nacističko-rasističke zakone, koji su doveli do progona Srba, Jevreja, Roma i hrvatskih antifašista.
Prema zvaničnom spisku, gde su navedena imena, bilo je 83.145 žrtava režima, koje su poginule u glavnom koncentracionom logoru ustaša u Jasenovcu.
Nakon Frankove smrti, Španija je usvojila amnestiju, poznatu kao "pakt tišine", osmišljen da spreči ponovno otvaranje rana građanskog rata, što je obezbedilo mirni prelaz Španije u demokratiju.
(Telegraf.rs/Balkan Insight)