Romski jezik i rad na njegovoj standardizaciji odvijao se poslednjih pedesetak godina
U proteklih petnaestak vekova, romski jezik se raširio po čitavom svetu, tako da je veoma teško naći zemlju u kojoj nema Roma, a time i njihovog jezika.
Deklaracijom o standardizaciji romskog jezika na četvrtom Svetskom kongresu Roma, održanom 1990. godine u Varšavi definisane su smernice za normiranje, standardizaciju i kodifikaciju romskog jezika.
Romski jezik - “Romani čhib”, pripada indijskom jezičnom stablu. Proizašao je iz Prakrita, srednje faze indijskog jezika, koji vodi poreklo iz Sanskrita.
Severozapadni ogranci ovih jezika su “hindi jezici” koji su najbliži srodnici današnjeg romskog jezika. U proteklih petnaestak vekova, romski jezik se raširio po čitavom svetu, tako da je veoma teško naći zemlju u kojoj nema Roma, a time i njihovog jezika.
Jezici i narodi u čijem okruženju žive Romi snažno su uticali na to da je romski jezik, u velikoj meri, izmeni u odnosu na onaj jezik koji je korišćen u vreme boravka u pradomovini. Znatne promene, pre svega, nastale su u stvaranju novih reči i u njihovim promenama. Najveće promene pretrpeo je romski rečnik jer je veliki broj stranih reči inkorporiran u romski jezik, tako da je sada vrlo teško utvrditi koje su reči romskog porekla.
Bez dileme, romski jezik, kao jedan od ključnih elemenata romskog kulturnog identiteta svakako treba negovati kako u obrazovnom sistemu tako i u porodici. Neophodno je više podsticati i književno staralaštvo na romskom jeziku, bez obzira na dijalekt.
Nakon standardizacije romskog jezika koja je sprovedena krajem 2014. godine zahvaljujući najuticajnijim romolozima sa ovih prostora (prof. dr Rajko Đurić, prof. dr Marija Aleksandarović i Ljuan Koko) učinjen je veliki korak za Rome – omogućeno je i drugima da čitaju i saznaju više o romskoj kulturi nego do tada, a celokupno stvaralaštvo će biti zapisano za buduće generacije.
(Telegraf.rs / A.N.)