Pedijatri u Srbiji istakli 5 jezivih razloga zbog kojih treba zabraniti pušenje u zatvorenim prostorima
Oglasilo se Udruženje pedijatara Srbije
Udruženje pedijatara Srbije ocenjuje da zastareo zakonski okvir i prevelika tolerancija u vezi sa konzumacijom duvanskih proizvoda (pušenjem) na javnim mestima predstavlja ozbiljnu pretnju po zdravlje ukupne populacije - kako samih pušača, tako i onih koji su posredno izloženi duvanskom dimu, uključujući i najosetljiviji deo populacije – decu.
Činjenica da u Srbiji još uvek nije uvedena potpuna zabrana pušenja u svim zatvorenim javnim i radnim prostorima, već da se o tome vodi „polemika“ svrstava našu zemlju u malobrojne primere sredina koje još čuvaju zakonski okvir i svakodnevnu praksu mimo javno zdravstvenih preporuka i nedvosmislenih naučnih dokaza koji ukazuju da duvanski proizvodi sadrže toksične, kancerogene i mutagene komponente i kao takvi predstavljaju jedan od najznačajnijih faktora narušavanja zdravlja kako aktivnih pušača, tako i onih koji nevoljno udišu dim duvanskih proizvoda odnosno pasivnih pušača, među kojima su i deca i to bukvalno od začeća.
Argumenti kao: „ekonomska računica“ ili povlađivanje lošim navikama ne mogu biti izgovor za zabrinjavajuću neusaglašenost naših zakonskih normi i prakse sa jasnim, nedvosmislenim stavom prisutnim u celom svetu – suzbiti konzumaciju duvanskih proizvoda, a naročito zaštiti nepušače od neželjene izloženosti duvanskom dimu.
Počevši od boravka u materici pa do zatvorenih prostora uz svoje roditelje, deca možda i najmanje od svih mogu da biraju okruženje u kom će boraviti.
Zbog dosadašnje nedovoljne odlučnosti u nameri da zaštitimo javni i radni prostor od duvanskog dima, u Srbiji je veoma veliki broj pušača - prema podacima World Population Review, Srbija je na sedmom mestu u top 10 država sveta po broju pušača u odnosu na broj stanovnika. Posledica navedenog je veliki broj obolelih od bolesti koje su uzrokovane duvanskim dimom, pre svih malignih bolesti pluća. Što se dece tiče, ističemo da:
- Žene koje puše u trudnoći imaju veći procenat prevremenih pobačaja i mrtvorođene dece (po mrtvorođenosti Srbija je „lider“ u regionu).
- Novorođenčad majki koje puše i izložene su duvanskom dimu se rađa sa manjom telesnom težinom i slabije razvijenim plućima.
- Deca majki koje puše imaju veću sklonost ka astmi i alergijskim oboljenjima.
- Duvanski dim dovodi do češće infekcije disajnih puteva. Češće infekcije znače češća, duža i teža pogoršanja astme problematična za terapiju. Deca izložena duvanskom dimu u svom okruženju imaju i češće infekcije srednjeg uha praćene većom mogućnošću gubitka sluha.
- Duvanski dim kod dece sa astmom predstavlja rizik za pojavu hronične opstruktivne plućne bolesti koja u velikoj meri oštećuje plućnu funkciju i skraćuje životni vek, u proseku za 15 do 25 godina.
Ne ulazeći previše u ekonomsku računicu naglašavamo da zbrinjavanje svih navedenih, ali i drugih patoloških stanja nastalih kao posledica pušenja i prisustva duvanskog dima odnose značajna materijalna sredstva. Prema proračunima gotovo svih koji su se time bavili troškovi lečenja bolesti uzrokovanih pušenjem uključujući i komplikacije značajno prevazilaze „dobit“ od prodaje duvanskih proizvoda.
Pušenje na javnim i radnim mestima stvara utisak opšte prihvaćene pojave i uobičajenog obrasca ponašanja i doprinosi početku upražnjavanja ove loše navike u veoma ranom uzrastu, a izloženost dejstvu nikotina iz duvanskog dima najverovatnije izaziva formiranje zavisnosti od duvana od najranijeg uzrasta - čime je “krug zatvoren”.
Udruženje pedijatara Srbije naglašava da je ugroženost dece od duvanskog dima poseban problem i sa etičkog aspekta jer je u slučaju ove populacije na udaru izuzetno osetljiva kategorija stanovništva koja trpi posledice tuđeg lošeg izbora i slabosti. U tom smislu obaveza je svakog savremenog društva i države da se što odlučnije bori sa pušenjem kao javno zdravstvenim izazovom.
(Telegraf.rs)