Veliko istraživanje 10 razlika u Srbiji: Kako se živi u prestonici, a kako u ostalim regionima
Izdvojili smo deset najzanimljivijih tačaka
Kada se Srbija podeli u 5 statističkih regiona, sličnih po broju stanovnika, otkrivaju se poprilične razlike u načinu života, troškovima, ulaganjima...
Republički zavod za statistiku podelio je Srbiju u pet statistička regiona: Vojvodinu, Beograd, Šumadiju i zapadnu Srbiju, kao i Južnu i Istočnu Srbiju. Kosovo je takođe region, ali uglavnom ne postoje podaci za teritoriju južne autonomne pokrajine.
Kolika je prosečna plata, koliko ljudi koristi internet, koliko izdvajamo za kulturu, obrazovanje... Detaljni podaci objavljeni su u publikaciji Regioni u Srbiji Republičkog zavoda za statistiku.
Ovi podaci odnose se na 2018. godinu.
1. Broj stanovnika: Izumire istočna Srbija
Najviše stanovnika živi u Šumadiji i zapadnoj Srbiji, a najmanje u Južnoj i istočnoj. Prirodni priraštaj svuda je negativan, ali, u odnosu na Beograd skoro četitri puta gori je u Južnoj i Istočnoj Srbiji.
2. Sklopljeni i razvedeni brakovi: Najviše neoženjenih u Vojvodini
Kada su u pitanju sklopljeni brakovi, Vojvodina prednjači, sa ukupno 10.276 sklopljenih brakova. Nažalost, ovaj region je rekorder i u broju razvoda (3.285).
U Beogradu je sklopljeno 9.053 braka, a bilo je 2.715 razvoda. U Šumadiji i Zapadnoj Srbiji venčalo se 9.824 para, a razvelo 2.130.
U Južnoj i Istočnoj Srbiji sklopljeno je 7.168 brakova, a bilo je 1.865 razvoda.
Najviše neoženjenih/neudatih je u Vojvodini.
3. Obrazovanje: Najmanje predškolaca na jugu
Najmanje viskih škola i fakulteta, ali i najmanje predškolskih ustanova ima Region Južne i Istočne Srbije. Najviše ih, logično, ima Beograd.
Čitav južni i istočni region imaju čak duplo manje predškolaca u odnosu na beogradski: oko 35 hiljada, naspram skoro 72 hiljade.
Najviše osnovaca i srednjoškolaca ima Region Šumadije i Zapadne Srbije.
4. Malo ulaganja u nauku južno od Beograda
Dok je po broju stanovnika i učenika region Šumadije i Zapadne Srbije najveći, kada su u pitanju ulaganja u nauku, rezultati su zanemarljivi. Ukupan broj istraživača u ovoj oblasti takođe je najmanji.
5. Kultura: Južna i Istočna Srbija ima najmanju posetu bioskopima
Broj domaćih filmova prikazanih u Južnoj i Istočnoj Srbiji je svega 63, u Šumadiji i Zapadnoj Srbiji ta brojka je 130, za Vojvodinu 246, a za Beograd 475.
I najmanje knjiga izdato je u regionu Južne i Istočne Srbije, svega 854, što je skoro pa 10 puta manje nego u Beogradu.
6. Najmanja plata u Šumadiji i Zapadnoj Srbiji
Svega 42.963 dinara prosečna je zarada bez poreza i doprinosa na području Šumadije i Zapadne Srbije, na Jugu i Istoku zarada je nešto veća, 44.130, u Vojvodini je 47.095, a najveća je u Beogradu - 60.689.
Najmanje zaposlenih je u Regionu Južne i Istočne Srbije - 44,1 posto.
Južni i istočni region najmanje doprinose nacionalnom BDP, sa učešćem od svega 13,8 posto. Beograd doprinosi sa 40,4 posto, Vojvodina sa 26,5, aŠumadija i zapadna Srbija sa 19,2 posto.
Penzija ima najveći udeo u prihodima domaćinstava u Regionu Istočne i Južne Srbije (33,1 posto), a najmanji u Šumadiji i Zapadnoj Srbiji (31,8 posto).
Procenat prihoda iz redovnog radnog odnosa u domaćinstvoma najveći su u Beogradu (57,4 posto), a najmanji u Šumadiji i Zapadnoj Srbiji (43,5 posto).
7. Za cigare i alkohol ljudi najviše izdvajaju na Jugu i istoku
Više od trećine novca trošimo na hranu i sokove (jedino je u Beogradu taj procenat nešto niži, 31,5 posto).
Kada su u pitanju poroci, čak 6 posto prihoda u Južnoj i Istočnoj Srbiji odlazi na duvan i alkohol. U Beogradu se na to troši 3,5 posto kućnog budžeta za to. Ipak, treba imati u vidu i veće plate u Beogradu.
U Južnoj i Istočnoj Srbiji za obrazovanje izdvaja se svega 0,8 posto zarada, a u Beogradu 1,8.
Malo novca troši se i za rekreaciju i kulturu, a najmanji udeo od plate za tu svrhu izdvaja se u Šumadiji i Zapadnoj Srbiji - 3,9 posto.
8. Beograđani najviše onlajn
Kada je u pitanju svakodnevno korišćenje interneta, u Beogradu to čini 69,5 posto stanovništva, a za dva posto manje u Vojvodini.
Procenat svakodnevnih korisnika interneta u Šumadiji i Zapadnoj Srbiji je 66,1, a u Južnoj i Istočnoj 67,9.
9. Najviše savremenih puteva u Šumadiji i zapadnoj Srbiji
Najveća dužina puteva uopšte, pa i savremenih puteva jeste u Šumadiji i Zapadnoj Srbiji. Putevi su dugi ukupno 19.200 kilometara, a savremeni kolovoz je na 11.967 puteva.
10. Najviše turista u Šumadiji i Zapadnoj Srbiji
Najveći broj noćenja zabeležen je u Šumadiji i Zapadnoj Srbiji, skoro 4 miliona. Tek onda sledi Beograd, pa Južna i Istočna Srbija, dok je Vojvodina na poslednjem mestu.
I najveći broj turista posetio je Šumadiju i Zapadnu Srbiju.
Ipak, kada su u pitanju stranci, oni su najviše dolazili u Beograd.
(Mateja beljan - m.beljan@telegraf.rs)