Eho borbe naših predaka odjekuje čitav vek: Evo šta je sve moralo da se desi da bi Vojvodina postala deo Srbije
Ovih dana slavi se 100 godina od prisajedinjenja Vojvodine Srbiji, a mnogi ne znaju pravu istorijsku pozadinu
Tokom istorije, plodno tle današnje Vojvodine bilo je predmet sukoba mnogih naroda koji su naseljavali ovaj deo Evrope. Istorijski dokazi svedoče da su se narodi smenjivali: ilirska, tračko-dačka i keltska plemena, Rimsko carstvo, varvarski narodi tokom srednjeg veka, Vizantija, Bugarska, Tursko carstvo, Austrija i Austro-Ugarska...
Danas, Vojvodina pripada Republici Srbiji, a za to je najzaslužnija Velika narodna skupština Srba, Bunjevaca i ostalih Slovena u Banatu, Bačkoj i Baranji, koja je održana 25. novembra 1918. godine. Na toj skupštini, Vojvodina je zvanično postala deo Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca.
Ovih dana slavi se 100 godina od ovog značajnog istorijskog uspeha.
– Prisajedinjenje je višeslojan istorijski događaj koji se nije desio slučajno. Srbi koji su živeli na prostorima današnje Vojvodine nisu slučajno zatražili Vojvodovinu, zasebnu političku teritoriju koja će imati određeni stepen autonomije u odnosu na tadašnje tuđinske vlasti kraljevine Ugarske i Habzburške monarhije – rekao je istoričar Ognjen Karanović na nedavno održanoj tribini “Prisajedinjenje iz 1918. godine – budućnost Vojvodine“ u klubu “Tribina mladih” Kulturnog centra Novog Sada.
Nastojanja prečanskih Srba i drugih nacionalnih manjina da se izbore za autonomiju dovela su do organizovanja čuvene Majske skupštine, 1. maja 1848, gde je proglašeno Srpsko Vojvodstvo, koje se sastojalo od Srema, Bačke, Banata i Baranje. Srpski narod je proglašen za politički slobodan i nezavistan od Austrije i ugarske krune. Nažalost, Srpsko Vojvodstvo je proglašeno, ali nikada u praksi nije zaživelo.
– Srbi koji su došli preko Save i Dunava na današnje prostore Vojvodine, kao i oni koji su se tu zatekli, vekovima su negovali snažnu državotvornu misao i svest o etničkoj, duhovnoj i kulturološkoj samobitnosti. To je bila odlika izgrađenih evropskih naroda da imaju svest o sopstvenom postojanju i samobitnosti –objasnio je Karanović.
Godine 1918, kada se raspala Austrougarska, Srbi, ali i Bunjevci, Slovaci i ostali Sloveni, na Velikoj narodnoj skupštini u Novom Sadu, koja je radila u demokratskom duhu, doneli su odluku da se prisajedine Kraljevini Srbiji.
– U komunističkom periodu, Bunjevcima je 1945. godine nametnuto da se izjašnjavaju kao Hrvati, a Ustavom iz 1974. godine Vojvodina je dobila status federalne jedinice. Cilj je bio odvojiti tu pokrajinu od Srbije – smatra Karanović.
Status autonomne pokrajine u Srbiji Vojvodina je zadržala do danas, iako se stepen autonomije menjao tokom vremena. Najveći stepen autonomije Vojvodina je imala između 1974. i 1990. godine, kada je, iako formalno u sastavu Srbije, imala status federalnog subjekta Jugoslavije sa elementima državnosti.
(Telegraf.rs/dnevno.rs)