Zagonetni manastir Stara Pavlica usamljeno stoji iznad Ibra: O njemu se ne zna mnogo, osim jedne stvari
Pretpostavlja se damanastir potiče iz prednemanjićke ere
U selu Pavlici, na stenovitoj zaravni iznad Ibra, šest kilometara severno od Raške nalazi se manastir Stara Pavlica.
I Srbija ima svog gospodara prstenova: Gde je danas ovaj dragoceni svedok istorije?
Pretpostavlja se da potiče iz prednemanjićke ere ili je podignut na samom početku vladavine Nemanjića, krajem 12. veka. Manastir se prvi put pominje u darovnoj povelji kralja Stefana Prvovenčanog, a delovi njegove crkve su obnovljeni tokom 70-ih godina 20. veka.
Stara Pavlica stoji usamljena, visoko na steni iznad pruge koja ide dolinom Ibra. Poznija istorijska svedočanstva navode podatak da je crkva podignuta u čast i slavu Svetog Petra, ali je ostala enigma kojem svecu i prazniku je bila posvećena. Prilikom gradnje železničke pruge tridesetih godina XX veka, doživela je značajna oštećenja, a danas je delimično obnovljena.
U sklopu manastira se nalazi crkva posvećena svetim apostolima Petru i Pavlu. Ne zna se tačno ko je podigao ovu crkvu. Stilske analize na osnovu analogije sa drugim objektima u Grčkoj, koji imaju sličan arhitektonski koncept, su temelj tvrdnji da je crkva bila tu ranije nego što je Stefan Nemanja došao u Ibarsku dolinu, i to je posebno zanimljivo.
Stara Pavlica ima u osnovi oblik jednobrodne bazilike, krstastog raspona, sa kubetom i četiri stuba. Na istočnoj strani imala je tri apside, srednja je bila najveća. Imala je trostrani oblik sa prozorima, dok su leva i desna bile manje i bez prozora. Kamen i opeka predstavljaju osnovni građevinski materijal. U Staroj Pavlici se nalaze i fragmentarno sačuvane freske, nesumnjive likovne vrednosti.
U blizini manastira Stara Pavlica se nalazi i manastir Nova Pavlica, koji su krajem 14. veka podigli braća Musići kao svoju zadužbinu u koju se povukla i zamonašila njihova majka i sestra kneza Lazara (1371—1389) Dragana.
(Telegraf.rs)