Sećanje na hrabre Mačvane pale u Velikom ratu: Puščana cev i motika simbolizuje srpskog seljaka

Na spomenik podignut u centru varošice na stogodišnjicu završetka Prvog svetskog rata koji motikom na čijem kraju je puščana cev simbolizuje hrabrog srpskog seljaka i ratnika, vence svežeg cveća položili su ponosni potomci

Kao simbol zahvalnosti, poštovanja i uspomene na hrabre Mačvane koji su boreći se u Velikom ratu, od Drine preko Cera, Kolubare i Kajmakčalana skinuli jaram ropstva i našu slobodu platili svojim životima u svim selima u opštini Bogatić podignuti su spomenici. Na najnoviji, podignut u centru varošice na stogodišnjicu završetka Prvog svetskog rata koji motikom na čijem kraju je puščana cev simbolizuje hrabrog srpskog seljaka i ratnika vence svežeg cveća položili su ponosni potomci.

- Prvi svetski rat posle objave 29. jula 1914. praktično je započeo sa teritorije Mačve koja se 12. avgusta prva našla na udaru austrougarskih snaga. U zoru, prebacivanjem austrijske vojske preko Drine, kod Samurovića ade, počela je prva ofanziva nazvana "kaznena ekspedicija". U prvim danima okupacije, za vreme i posle Cerske bitke u Mačvi, Pocerini i Jadru počinjena su nečuvena zverstva nad civilnim stanovništvom - podseća Dragan Josipović, predsednik Udruženja potomaka ratnika 1912-1918. godine.

Preporučujemo

O divljačkim, brutalnim i do tada nezabeleženim zločinima svedočio je dr Arčibald Rajs, profesor Lozanskog univerziteta i prvi obavestio svetsku javost o zlodelima Austrijanaca u Mačvi. Ubijali su, vešali, nabadali na bajonete, žive spaljivali žene, starce i decu. Sve što je bilo srpsko osuđeno je na smrt.

Dimenzije stradanja Mačve u Velikom ratu ilustruju podaci iz popisa okupatorske uprave iz jula 1916. U 14 naselja koja su tada pripadala Mačvanskom srezu, a danas opštini Bogatić, živelo je 10.000 stanovnika manje nego pre rata. Samo broj muškaraca je manji za 47 posto. Po izveštaju sreskih okupacionih vlasti iz jeseni 1916. godine, u logorima i tamnicama bilo je oko dve hiljade Mačvana.

Ali, u ratnom vihoru, od prvih dana okupacije do 4. novembra 1918. koji je osvanuo u slobodi, Mačvani su uvek bili uz svoj narod. Ostavili su motike i uzeli puške u ruke i kao pripadnici Drinske divizije u prvim redovima se junački borili, a najviše ih je izginulo na Kajmakčalanu.

- U Balkanskim ratovima i u Prvom svetskom poginulo je je oko 5.500 vojnika i oficira iz Mačve. Posle višegodišnjeg istraživanja njihova imena sa podacima o jedinicima u kojima su ratovali prvi put su objavljena u knjigama i tako sačuvana od zaborava - nastavlja Josipović, autor tri knjige o Prvom svetskom ratu na području Mačve.

Iz ovog kraja je 25 boraca odlikovano Krađorđevom zvezdom sa mačevima, a ovim ordenom za izuzetnu hrabrost odlikovani su i Šesti pešadijski puk i Drinska divizija. General Pantelija Jurišić iz Crne Bare za zasluge u komandovanju ovaj orden dobio je dva puta.

(Telegraf.rs)