Nikolić na stogodišnjici Velikog rata u Liježu (VIDEO)
Svetski lideri obeležili su danas u Liježu na istoku Belgije sto godina od početka Prvog svetskog rata na zapadnom frontu, uz poruku da pouke iz tog rata teba primenjivati pred današnjim krizama uključujući ukrajinsku, a komemoraciji je prisustvovao i predsednik Srbije
Predsednik Srbije Tomislav Nikolić doputovao je danas u Lijež na istoku Belgije gde je, zajedno sa liderima iz celog sveta, prisustvovao centralnoj komemorativnoj svečanosti povodom stogodišnjice početka Prvog svetskog rata na zapadnom frontu.
Nakon ceremonije, predsednik Srbije, koji u Belgiji boravi na poziv belgijskog kralja Filipa, položiće vence i cveće na spomenik kralju Albertu I, kao i na spomenik i grobove poginulim srpskim junacima na savezničkom groblju Robermon.
- Mir treba da bude zajednički cilj - rekao je kralj Filip okupljenim liderima iz celog sveta, istakavši da "nas Prvi svetski rat podseća da razmislimo o svojoj odgovornosti... da ujedinimo ljude" - prenosi AFP.
Belgijski gralj Filip u Liježu predvodi najviše zvaničnike među kojima su britanski princ Vilijam, novi španski monarh Felipe VI, francuski predsednik Fransoa Oland i njegov nemački kolega Joakim Gauk, kao i drugi šefovi država i predstavnici više od 80 zemalja.
Podsetivši na invaziju koju je Nemačka izvela na neutralnu Belgiju početkom avgusta 1914, nakon koje je balkanski sukob prerastao u globalni rat, Oland je napravio poređenje sa situacijom u svetu danas.
- Kako možemo da danas ostanemo neutralni kada se jedan narod nedaleko od Evrope bori za svoja prava - rekao je Oland, jasno misleći na krizu u Ukrajini.
On je, takođe, postavio pitanje kako Evropa može da ostane neutralna kada je jedan civilni putnički avion oboren, ili kada besne sukobi u Iraku, Siriji, Libanu, Gazi...
- Evropa ne može da ostane neutralna... Evropa mora da ispuni svoje obaveze prema Ujedinjenima nacijama - poručio je francuski šef države.
Ocenivši da je nemački napad na Belgiju "otvorio Pandorinu kutiju", nemački predsednik Gauk rekao je da je Berlin otpočeo rat isključivo na osnovu "vojne logike" te da je odmah bilo očigledno da su "sporazumi bezvredni, kao i da su norme civilizacije obesmišljene".
Princ Vilijam podsetio je kako su Nemci pogubili britansku medicinsku sestru Edit Kavel, koja je na izdisaju 1915. rekla: "Ne smem da mrzim nikoga".
- Bio je potreban još jedan stravičan rat da bi se naučila pouka iz njenih reči, pa i danas učimo tu pouku - zaključio je, dodavši da događaji u Ukrajini potvrđuju činjenicu da je naš kontinent i dalje nestabilan.
Lideri su se okupili u industrijskom gradu Liježu pošto je taj grad bio prepreka na putu napadačkim nemačkim trupama pre 100 godina, a njegov snažan otpor osujetio je planove Berlina o brzoj pobedi.
Belgiji je objavljen rat na današnji dan 1914, a opsada Liježa bila je prva bitka u Prvom svetskom ratu, koja je trajala od 5. do 16. avgusta.
Glavna svečanost u ovom industrijskom gradu održava se u Savezničkom memorijalnom centru iznad grada.
Nemačka invazija na Belgiju je uvela u rat i Britaniju, koja je na današnji dan pre sto godina objavila rat Nemačkoj, a koja takođe danas održava komemoraciju tim povodom, uključujući paradu 40 automobila iz 1900-ih i bdenje uz sveće u Vestminsterskoj opatiji.
Princ od Velsa, Čarls, i britanski premijer Dejvid Kameron učestvuju danas na ceremoniji u katedrali u Glazgovu, a Princ Hari prisustvuje paradi u Folkstounu, u Kentu, prenosi Bi-Bi-Si (BBC).
- Na današnji dan pre sto godina Britanija je ušla u Prvi svetski rat i mi danas ovom ceremonijom odajemo poštu onima koji su se borili, sećamo se onih koji su dali svoje živote i želimo da naučene lekcije nikada ne zaboravimo - poručio je Kameron.
U Britaniji će u svim javnim zgradama biti pogašena sva svetla od 22 do 23 sata po britanskom vremenu, kada je London objavio rat Berlinu.
Uoči ceremonija u Belgiji i Britaniji, na Pacifiku su premijer Australije Toni Abot i premijer Novog Zelanda Džon Kej odali poštu desetinama hiljada vojnika svojih zemalja koji su poginuli daleko od svojih domova.
Juče su Oland i Gaul, u znak obeležavanja 100 godina otkako je Nemačka objavila rat Francuskoj, prisustvovali komemoraciji za 30.000 vojnika koji su poginuli tokom borbi u pograničnoj francuskoj pokrajini Alzas.
Nakon ceremonije u Liježu, večeras će biti održana i međunarodna komemoracija u Monsu na francuskoj granici, gde su britanske trupe pravile zaštitnicu dok su London i Pariz svim silama pokušavali da spreče nemački proboj krajem avgusta.
Princ Vilijam će sa suprugom Kejt, princom Harijem i premijerom Kameronom predvoditi komemoraciju u Monsu gde su poginuli prvi i poslednji britanski vojnik.
Prvi svetski rat bio je najrazorniji koji je ikada vođen, sa 10 miliona poginulih vojnika, 20 miliona ranjenih, milionima civilnih žrtava, srušenim imperijama, prekrojenim svetom.
Sto godina kasnije, još nema konsenzusa među istoričarima i političarima o razlozima njegovog izbijanja.
(Telegraf.rs / Tanjug)