Hrvatima korona potpuno uništila život: Više umiru, manje se venčavaju i rađaju

Tek će se na kraju godine znati tačan broj umrlih u ovoj godini i mesecima kad je zemljom harala korona

Hrvatski građani u ovoj pandemijskoj godini više umiru, manje se venčaju zbog ekonomske nesigurnosti, ali i straha od zaraze, i rađa se manje dece. Zasad se bračni parovi i manje razvode, ali treba imati u vidu da su proletos tri meseca bili zaključani i tek će se videti, nakon što kovid kriza prođe, hoće li broj razvoda porasti, kako predviđaju istraživanja u svetu.

Preporučujemo

Hrvatska će, sudeći prema privremenim podacima Državnog zavoda za statistiku za prvih deset meseci ove godine i bujanju epidemije, ove godine imati najviše umrlih, a najmanje sklopljenih brakova i rođene dece dosad, ali rekordno mali broj rođenih se tek očekuje u 2021.godini.

Kako kaže demograf Marin Strmota, korona je samo zakucala ekser u kovčeg i samo će pogoršati ionako dugogodišnje loše trendove prirodnog pada stanovništva, piše Večernji.hr.

A loše demografske trendove i činjenicu da bez ljudi nema ekonomskog rasta i da se ne može opstati samo od turizma i ugostiteljstva politika je dugo ignorisala, što sada dolazi na naplatu.

U oktobru ove godine, prema privremenim podacima Državnog zavoda za statistiku, bilo je najviše umrlih od 2011. godine - 4.628.

Istovremeno ispada da je u oktobru ove godine od drugih bolesti umrlo manje ljudi u odnosu na oktobar 2019. kada je umrlo 4375 ljudi ili 253 manje, s obzirom na to da je samo od kovida-a (ili i od njega) prošli mesec umrlo 266 građana.

Ali, ipak ne može da se kaže da je prošlog meseca bio dramatičan porast umrlih jer, na primer, u oktobru 2018. godine bilo je 4463 umrla, što je drugi najgori oktobar po smrtnosti nakon ovogodišnjeg u poslednjih devet godina.

Brojke za novembar će biti dramatičnije i najlošije dosad jer je samo od korone u 28 dana novembra umrlo 1109 ljudi. Inače, prošle godine su u Hrvatskoj umrle 51.794 osobe, a u prvih deset meseci ove godine, prema privremenim podacima Državnog zavoda za statistiku, 43.796 ljudi.

Valja naglasiti da privremeni podaci, kako navode u DZS-u, o umrlima nisu potpuno uporedivi s konačnim podacima jer se privremeni podaci odnose na mesec upisa u državne matice, a konačni na mesec događaja.

Dakle, tek će se na kraju godine znati tačan broj umrlih u ovoj godini i mesecima kad je zemljom harala korona.

Zabrinjavajuće je i što je prema tim privremenim podacima u prvih deset meseci ove godine rođeno samo 30.207 dece, a prošle je u celoj godini bilo 36.135 rođenih, što je inače bio najmanji broj rođene dece u Hrvatskoj otkako se prate statistike.

Stoga je izvesno da će 2020. godina srušiti prošlogodišnji rekord po najmanjem broju rođene dece dosad, a prema procenama stručnjaka sledeća će godina biti još lošija.

Ne stoje dobro ove godine ni sa sklapanjem brakova jer je u prvih deset meseci sklopljeno samo 14.747 brakova, odnosno 4.203 braka manje nego u istom razdoblju prošle godine.

Naime, proše godine je u prvih deset meseci sklopljeno 18.950 brakova.

Inače, svih ranijih godina godina u Hrvatskoj je godišnje sklapano oko 19-20 hiljada brakova, što ove godine nemamo šanse dase dostigne.

Ni zbog postojećih mera, a niti je ljudima do venčanja dok buja epidemija i dnevno umire po 50 ljudi od kovid-a, niti se već postojeće smanjenje brakova može nadoknaditi u dva preostala meseca.

Jedino je dosad zabeleženo manje razvoda nego prošle godine, pa je u prvih 10 meseci ove godine razveden 4.091 brak, dok je u istom razdoblju 2019. bilo 4.615 razvoda, ali u oktobru ove godine, istina, bilo je više razvoda (651) nego u istom mesecu prošle (416).

Je li to dobro ili loše zavisi kako ko gleda na razvode i pre svega kakav je kvaliteta tih brakova pre nego što su se raspali i na papiru.

Za docenta Marina Strmotu s Katedre za demografiju zagrebačkog Ekonomskog fakulteta svi privremeni podaci Državnog zavoda za statistiku su očekivani.

- Korona nam je ekser u kovčegu samo dodatno zakucala i očekivano će se pogoršati prirodni pad stanovništva koji imamo već godinama, pa ćemo imati i više umrlih, manje sklopljenih brakova, manje rođene djece, što će naročito doći do izražaja sledeće godine. Dok traje pandemija ljudi i zbog ekonomske nesigurnosti i opasnosti od zaraze manje sklapaju brakove, ne žele sada imati decu jer ne znaju šta će biti sutra, hoće li izgubiti posao, hoće li zaraziti i sebe i decu.

Amerikanci su već radili projekcije koliko će sledeće godine imati manje rođene dece, samo što će kod njih, naravno, taj pad rođenih biti manji nego kod nas. Samo se u nerazvijenom delu sveta, u kojem su inače stope nataliteta veće, očekuje da će porasti broj rođene dece, i to zbog izostanka kontracepcije - govori Strmota.

Prema svim sadašnjim trendovima, izvesno je da će Hrvatska ove godine zbog epidemije premašiti rekordnu brojku umrlih iz 2015. kada je umrlo 54.205 ljudi.

Inače, u Hrvatskoj je poslednjih godina godišnje umiralo više od 50 hiljada ljudi, pa je 2011. bilo 51.019 umrlih, a rekordan broj umrlih zabeležen je pre četiri godine, njih tri hiljade više, dok je prošle godine bilo gotovo 52 hiljade umrlih.

Direktor Odseka za demografiju i hrvatsko iseljeništvo na Hrvatskim studijima, demograf dr. sc. Stjepan Šterc privremene podatke Državnog zavoda za statistiku komentira sledećim rečima.

- Može se očekivati da ćemo ove godine, s obzirom na silinu epidemije, dosegnuti maksimalni godišnji broj smrti te da bi moglo umreti oko 55.000 ljudi, ali treba istaći da mi i inače poslednjih godina imamo smrtnost na visokom nivou, samo što na to nismo reagovali dok nije došla pandemija, što ne znači da ne podržavam mere za zaštitu života i zdravlja ljudi od kovid-a.

Zabrinjavajuće je naročito što će se posledice pandemije, ali i iseljavanja mladih iz Hrvatske poslednjih godina, jako loše odraziti i na pad broja rođene dece sledeće godine.

- Ako ove godine broj rođene dece i dođe blizu 36 hiljada, još manji broj rođenih tek ćemo početi da beležimo u prvim mesecima 2021. jer se kod nas još uvek 80 odsto dece rađa u braku, a mi ove godine imamo 20 odsto manje brakova, što znači da ćemo imati i 20 odsto manje rođene dece. Lako je moguće da sledeće godine bude rođeno i 5.000 dece manje, što zbog manje sklopljenih brakova, što zbog iseljavanja, a to su podaci koji jako zabrinjavaju – govori demograf Stjepan Šterc.

Inače, Hrvatska je pre devet godina imala više od 41 hiljade rođene dece godišnje što se takođe smatralo da je malo i nedovoljno za obnovu stanovništva, a od ulaska u Europsku uniju samo je padao broj rođenih.

Danas se ubrajaju u zemlje Europske unije koje su po stopi fertiliteta (prosečan broj rođene dece po ženi u reproduktivnoj dobi od 15 do 49 godina) ispod proseka Europske unije.

(Telegraf.rs)