Ovo su najveće svetinje u Crnoj Gori: Vernici se bore da ih sačuvaju

Mesecima unazad traju protesti pravoslavnih vernika zbog "otimanja" srpskih svetinja, a SPC je primorana da dokazuje da je punopravni vlasnik svojih manastira i crkava

Skupština Crne Gore usvojila je kontroverzni zakon o slobodi veroispovesti posle čijeg usvajanja je usledio niz protesta pravoslavnih vernika i građana širom zemlje. Mitropolija crnogorsko-primorska smatra da se ovim zakonom samo želi doći do crkvene imovine i da mu nije cilj nikakav verska sloboda. Protesti i molebani pod sloganom "Ne damo svetinje" traju mesecima unazad u gradovima širom Crne Gore, a tenzije su kulminirale nakon nedavnog privođenja mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija i episkopa budimljansko-nikšićkog Joanikija zbog održavanja verskih službi.

Preporučujemo

Borba protiv spornog Zakona o slobodi veroispovesti u Crnoj Gori je, zapravo, bitka za očuvanje nekoliko stotina svetinja SPC-a u ovoj zemlji, a ovo su neke od najznačajnijih: Ostrog, Morača, Savina, Đurđevi stupovi, Miholjska prevlaka, Cetinjski manastir, crkva Svetog apostola Pavla i Petra, manastir Ždrebaonik, manastir Piva i manastir Podlastva.

Veliki broj svetinja i manastira u Crnoj Gori zadužbine su srpske srednjovekovne dinastije Nemanjića, a u Cetinjskom manastiru i danas se čuva kruna srpskog kralja Stefana Dečanskog, kojom je, na lični zahtev, krunisan i crnogorski kralj Nikola Prvi Petrović na Cetinju 1910. godine.

Ostrog - 17. vek

Manastir Ostrog je manastir Srpske pravoslavne crkve smešten uz skoro vertikalnu liticu, visoko na planini Ostroška greda. Nalazi se na području Bjelopavlića, pripada opštini Danilovgrad i smešten je u okomitoj steni, sa koje se pruža pogled na ravnicu Bjelopavlića.

Posvećen je Svetom Vasiliju Ostroškom. Osnovao ga je srpski pravoslavni hercegovački mitropolit Vasilije u 17. veku koji je tu i sahranjen, a kasnije je i kanonizovan. On je Svetac Čudotvorac. Telo mu počiva u ćivotu u pećinskoj crkvi. Manastir Ostrog spada među najposećenije u jugoistočnoj Evropi. U njega dolaze vernici svih religija iz svih krajeva sveta.

Morača - 13. vek

Manastir Morača podigao je 1252. godine Stefan, unuk velikog župana Stefana Nemanje. Manastir se nalazi na desnoj obali Morače, u proširenom delu kanjona, na prirodnoj zaravni slikovitog pejzaža, u Opštini Kolašin.

Ispod manastira Morača je vodopad Svetigora koji stvara obližnji potok koji se sliva u reku Moraču.

Savina - 11. vek

Manastir Savina se nalazi pored Herceg Novog, sagrađen je oko 1030. godine u bujnoj mediteranskoj vegetaciji na jednom od najlepših delova severne crnogorske obale.

Manastir se sastoji od tri crkve: Mali hram Uspenja Presvete Bogorodice, Veliki hram Uspenja Presvete Bogorodice i Hram Svetog Save po kome je i manastir dobio ime.

Đurđevi stupovi - 13. vek

Manastir Đurđevi stupovi kod Berana u staroj župi Budimlji je manastir srpske pravoslavne Eparhije budimljansko-nikšićke. Podignut je oko 1213. godine i zadužbina je Stefana Prvoslava, sina velikog župana Tihomira, najstarijeg brata velikog župana Stefana Nemanje. Grob ktitora se nalazi unutar manastira.

Sveti Sava I Srpski je 1219. godine uspostavio Budimljansku episkopiju i u ovom hramu ustoličio prvog budimljanskog episkopa Jakova.

Miholjska prevlaka -13. vek

Iako u fazi obnove, jedna od najznačajnijih bogomolja u Crnoj Gori. Sedište prve Zetske episkopije, koju je osnovao Sveti Sava. Manastir se smatra njegovom i zadužbinom njegovog brata kralja Stefana Prvovenčanog.

Cetinjski manastir - 15. vek

Posvećen Rođenju Presvete Bogorodice, prvo podignut kao zadužbina Ivana Crnojevića. Manastir je u 17. veku doživeo razaranje i obnovu. Čuva najvažnije relikvije pravoslavnog sveta, kao što su ruka Svetog Jovana Krstitelja, kojom je kršten Isus Hrist i mošti Svetog Petra Cetinjskog (Petra Prvog Petrovića Njegoša).

Sedište je Mitropolije crnogorsko-primorske SPC.

Crkva Svetih apostola Petra i Pavla - 12. vek

Crkva Svetih apostola Petra i Pavla je srednjovekovna katedralna, saborna crkva u Bijelom Polju koju je krajem 12. veka podigao humski knez Miroslav, brat velikog župana Stefana Nemanje. Za vreme nereda u Humu, 1252. godine, iz Bogorodičinog manastira u Stonu je u crkvu Svetog apostola Petra na Limu preseljeno sedište Humske eparhije. Knez Miroslav je, u svojstvu ktitora, naložio da se za njegovu bogomolju izradi bogoslužbeni spis koji je poznat pod nazivom Miroslavljev jevanđelistar.

Manastir Ždrebaonik - 19. vek

Manastir Ždrebaonik je manastir Srpske pravoslavne crkve koji se nalazi na levoj obali reke Zete, u Sekulićima nadomak Danilovgrada. Posvećen je Svetom Arhangelu Mihailu i pripada Mitropoliji crnogorsko-primorskoj.

O manastiru ne postoje pisani dokumenti. Prema narodnim predanjima, manastir se dovodi u vezu sa Nemanjićima i osnovan je u 13. veku. Veruje se da je izgrađen na temeljima metoha manastira Morača.

Manastir Piva - 16. vek

Sagrađen je 1586. godine i posvećen je Uspenju Bogorodičinom. Deo je eparhije budimljansko-nikšićke, koja je ponovo uspostavljena 2001. godine, pošto je bila ukinuta dugih 300 godina, a pre toga je postojala i u vreme Svetog Save Nemanjića. Manastirska crkva je trobrodna sa nadvišenim srednjim brodom i bez kupole, po čemu je nadaleko prepoznatljiva.

Zadužbina je hercegovačkog mitropolita Savatija Sokolovića, sinovca patrijarha Makarija i Mehmed paše Sokolovića.

Manastir Podlastva - 14. vek

Manastir je zadužbina cara Dušana iz 1350. godine i nalazi se u mestu Lastva Grbaljska, u Grblju. Ova svetinja duhovno je središte Grbljana, koji su u njoj kroz istoriju donosili sve važne odluke.

Više puta je rušen i obnavljan.

(Telegraf.rs)