Oni su rođeni kao provincijalci, a njihova imena svedoče koliko je podela na rođene Beograđane i došljake besmislena

Doprinos "provincijalaca" u Beogradu je nemerljiv

Gradonačelnik Beograda Zoran Radojičić rođeni je Požarevljanin, a njegov zamenik Goran Vesić - Kruševljanin. Glavni gradski urbanista Milutin Folić poreklom je iz Prištine. Međutim, oni su svoje karijere razvili u Beogradu, saživeli su sa svojim sugrađanima i na kraju zaslužili da ih i sami predstavljaju na ovim funkcijama.

Prestonicu su decenijama, pa i vekovima gradili veliki ljudi ponikli upravo iz provincije. I čuveni gradonačelnici poput Nenada Bogdanovića i Zorana Đinđića rođeni su van Beograda. Bogdanović je rođen u Beškoj, a Đinđić u Šamcu.

Preporučujemo

Nisu samo čelnici grada, oni koji su donosili sudbinske odluke o njemu, bili provincijalci. Dušu Beograda 20. veka tako britko su ukrotili u svojim delima Duško Radović i Momo Kapor, da je gotovo nemoguće i posumnjati da su rođeni u nekom drugom gradu. A Duško Radović, čije citate o Beogradu i 34 godine nakon što nas je napustio slatko citiramo zapravo je rođeni Nišlija, dok je Momo Kapor, čuveni boem sa Čubure - rođeni Sarajlija.

Ne samo što je Kapor pisao o Beogradu i Beograđanima, već je veštom rukom znao i da crta - svoje komšije, prijatelje, poznanike, sagovornike, beogradske motive...

A kada već spominjemo Duška Radovića, zvezdu radija Studio B, ne smemo da zaboravimo ni Đoka Vješticu. Urednik i voditelj "Beogradske razglednice" bio je strah i trepet gradskoj birokratiji, a Beograđanima bio možda i poslednja šansa da se otarase nerešivog problema ili zavrzlama. Na njegovu inicijativu istrčan je i prvi Beogradski maraton. A ovaj Beograđanin rođen je daleko od ušća Save i Dunava, mnogo bliže Jadranskom moru - kod Gračaca.

Zemunac i Beograđanin, onaj ko je u svojim pesmama srastao sa Beogradom Momčilo Bajagić rođen je u Bjelovaru.

"Uvek se radujem kad se vraćam. Najlepši mi je ulaz sa Ibarske magistrale jer odatle Beograd izgleda zaista moćno. Nigde ne možete da vidite takvo nebo. Do Budimpešte i Beča nema ništa svetlije od Beograda" - ispričao je Bajagić u jednom intervjuu za "Politiku".

Naš čuveni glumac Ljubiša Samardžić maestralno je odigrao ulogu policajca sa Petlovog brda, tipičnog Beograđanina, a ovaj glumac, zapravo je bio rođeni Skopljanac.

I oni koji su Beograd doslovno gradili, uglavnom su potekli iz provincije. Neki od njih bili su i imigranti, Rusi...

Dragiša Brašovan, Vrščanin, Beogradu je izmneđu dva svetska rata dao pečat koji i danas nosi - modernistička arhitektura zgrade BIGZ-a, Komande ratnog vazduhoplovstva ili muzej Nikole Tesle, samo su neki od simbola Beograda koje je projektovao Brašovan.

A pitanje je kako bi izgledao Beograd u vreme Dragiše Brašovana da temelje njegovom današnjem izgledu nije dao jedan drugi Banaćanin, Emilijan Josimović. Rođen je u Staroj Moldavi, današnjoj Rumuniji, a kao prvi srpski urbanista napravio je urbanistički plan prestonice još 1867. godine.

(Mateja Beljan - m.beljan@telegraf.rs)