Tumori i nasilna smrt najčešći uzrok prerane smrti u Srbiji
U Srbiji prerana smrt znači umreti pre 70. godine, dok je u zemljama koje imaju visoke životne standarde ta granica pomerena na više od 80 godina
U Srbiji su 2010. godine 410.622 osobe umrle prerano i taj broj smestio je našu zemlju daleko iza većine evropskih zemalja čiji stanovnici umiru u dubokoj starosti. Osnovni uzroci za ovo su tumori, kardiovaskularne bolesti i nasilna smrt.
- Kod nas prerana smrt znači umreti pre 70 godine, dok u zemljama koje imaju visoke životne standarde poput Kanade, Novog Zelanda, Japana, ali i država zapadne i severne Evrope, ta granica je pomerena na više od 80 godina. Nažalost, život u Srbiji u proseku traje 74 godine - navodi Ivan Marinković iz Centra za demografska istraživanja Instituta za društvene nauke.
Ispred Srbije na listi država čiji stanovnici umiru ranije nalaze se zemlje bivšeg SSSR-a, Rumunija, Bugarska, Mađarska i Poljska. Marinković ističe činjenicu da se u proteklih 60 godina, uprkos napredovanju medicine, malo šta promenilo.
- Od 1950. do 2010. godine imamo samo napredak kada gledamo stopu smrtnosti dece od pete godine života. Pre šest decenija ti procenti su bili na visokom nivou. Ako izolujemo ovaj pokazatelj, ostali rezultati stagniraju - istakao je Marinković.
Istraživanje pokazuje da muškarci češće umiru pre nego što dočakaju duboku starost, a najčešći uzroci su bolest srca i krvotoka, što je jasan znak da Srbija nije doživela revoluciju u lečenju kardiovaskularnih oboljenja. Muškarci su od žena brojčano više žrtve tumora, ali i nasilne smrti. Ako pogledamo samo žene, najčešći uzrok prevremene smrti je rak.
- Iako su kardiovaskularne bolesti najzastupljenije u ukupnoj smrtnosti stanovništva, najviše života oduzeli su tumori. Tako je 2010. godine bilo 134.601 žrtva ove bolesti, dok zbog bolesti srca i krvotoka 117.426 osoba nije doživelo 70 godina - kaže Marinković i dodaje da su muškarci starijeg doba češće žrtve nasilne smrti. Broj pokazuje da je uglavnom reč o samoubistvima, dok je procenat ubistava mali.
Geografski gledano, ukupna stopa smrtnosti u Vojvodini je veća nego u ostalim delovima Srbije, dok je, kako kaže Marinković, nemoguće reći u kom delu naše zemlje žive najdugovečniji.
Ovo istraživanje, koje je objavljeno u "Demografskom pregledu", osim što postavlja putokaze za preventivno delovanje, ukazuje na značaj stila života kao glavnog faktora u prevremenoj smrtnosti.
- Ovi podaci pokazuju koji su najranjiviji delovi populacije i kuda treba da se usmere najveće mere prevencije kako bi se osigurao što duži životni vek - zaključuje Marinković.
(Telegraf.rs / Izvor: Politika)