Antička pijaca postaje amfiteatar: Decenijama propadala, hteli su da je zatrpaju, a onda shvatili kakvo blago im je "ispred nosa" (FOTO)

Žitna pijaca u Sremskoj Mitrovici datira iz perioda kada je Sirmijum, krajem 3. i početkom 4. veka, bio jedna od prestonica Rimskog carstva

Arheološki lokalitet Žitna pijaca iz perioda carskog Sirmijuma, koji su zbog zaštite stručnjaci nameravali da zatrpaju, uskoro će postati amfiteatar i centralno mesto kulturnog života savremene Sremske Mitrovice.

Preporučujemo

Arheolozi počinju iskopavanje u Glacu: Planiraju da nađu CARSKU PALATU rimskog imperatora

Žitna pijaca datira iz perioda kada je Sirmijum, krajem trećeg i početkom četvrtog veka, u periodu tetrarhije, bio jedna od prestonica Rimskog carstva, a značajan arheološki lokalitet u centru savremene Sremske Mitrovice, koji turisti redovno posećuju prilikom obilaska Sirmijuma, već decenijama nezaustavljivo propada. Nakon završetka obnove sadašnja Žitna pijaca sinuće punim sjajem i postati jedinstvena letnja pozornica na kojoj će se održavati pozorišne, muzičke i druge svečanosti, piše Blic.

O značaju Žitne pijace u carskom Sirmijumu svedoče i brojni pisani izvori rimskih istoričara u kojima se opisuje obezbeđenje velikih stovarišta žita masivnim bedemima, jer su po važnosti bili odmah iza bezbednosti cara i dvora. Žitarice su u Rimskom carstvu bile vredne poput zlata, a prikupljale su se kao porez od lokalnog stanovništva i dalje delile carskim službenicima i vojnim posadama u regionu.

METROPOLA ANTIČKOG SVETA

- Na lokalitetu otkrivenom u iskopavanjima 50-ih i 60-ih godina prošlog veka pronađeni su ostaci odbrambenog bedema Sirmijuma iza kojeg se nalazila žitnica ili horeum sa, kako se pretpostavlja, dva stovarišta žita. Nađeni su i ostaci popločane rimske ulice, kao i rimske kanalizacije, što sve ukazuje na to da je Sirmijum bio metropola antičkog sveta - kaže dr Majkl Verner, profesor arheologije na Univerzitetu u Olbeniju, SAD, koji se već decenijama bavi istraživanjem Sirmijuma.

Ljubiša Šulaja, direktor Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Sremskoj Mitrovici, kaže da je Ministarstvo kulture prepoznalo značaj arheološkog lokaliteta antičke Žitne pijace i potrebu da ona bude konzervirana, zaštićena i predstavljena.

- To će biti urađeno zahvaljujući našem projektu "Svetlosti Carskog grada". U okviru konkursa "Gradovi u fokusu 2017". Za realizaciju projekta Ministarstvo je obezbedilo 24 miliona dinara, dok će lokalna samouprava učestvovati sa tri miliona - kaže Šulaja.

ŽILA KUCAVICA

On dodaje da je Žitna pijaca vremenom znatno oštećena i da su zbog atmosferskog uticaja na udaru bili opeka, kamen i malter.

- Zidovi su u trošnom stanju, prekriveni travom i lišajevima, te su prethodnih godina stručnjaci kao meru zaštite čak predlagali zatrpavanje lokaliteta. Ovo je poslednji momenat da se lokalitet konzervira i zaštiti, ali ujedno i prezentuje turistima na atraktivan način - naglašava Šulaja, čiji tim čeka veliki posao čišćenja vegetacije, konsolidovanja zidova i izgradnje tribina.

Ne samo u antičko doba, već i kasnije kroz vekove, Žitna pijaca bila je gradska žila kucavica, u 18. i 19. veku trgovačka i zanatska četvrt, da bi šezdesetih godina prošlog veka stavljena pod zaštitu države kao kulturno-istorijska celina od posebnog značaja.

U doba najvećeg procvata, Sirmijum je imao 100.000 stanovnika, dva i po puta više od sadašnje Mitrovice. U gradu i njegovoj okolini rođeno je šest rimskih careva. Prema pisanju rimskog istoričara Amijana Marcelina, osim Carske palate i hipodroma, Sirmijum je imao forum, hramove, žitnicu, granitom popločane ulice, vodovod, kanalizaciju, javna kupatila i toalete, dok su kuće imale podno grejanje.

(Telegraf.rs)