Postavljanje spomenika vojvodi Mirku Petroviću podelio Crnu Goru, čak se traži i referendum

U Podgorici je postojao spomenik vojvodi Mirku Petroviću do 1919. godine, kada su ga srušili i bacili u Moravu "bjelaši", odnosno zagovornici bezuslovnog prisajedinjenja Crne Gore Srbiji

Postavljanje novog spomenika vojvodi Mirku Petroviću, koji je do kraja Prvog svetskog rata postojao u Podgorici, trebalo bi da se desi 13. juna. To je otvorilo polemike i izazvalo političke reakcije u Crnoj Gori, a deo opozicije zatražio je da se o ovom pitanju građani glavnog grada izjasne na referendumu, piše Radio Slobodna Evropa.

MISTERIJA ĐAVOLJEG ZIDA: Kako je petao spasio ovo srce balkanske zemlje od potopa, gde danas ljudi tragaju za zlatom (FOTO)

Reakcije opozicije su usledile nakon što su na Trgu nezavisnosti u Podgorici počele pripreme za postavljanje spomenika u obliku kamenog obeliska visokog 10 metara vojvodi Mirku Petroviću.

Kako su saopštili iz podgoričkog Sekreterijata za kulturu i sport, pripremni radovi obuhvataju ojačavanje temelja postamenta na kojem će biti podignuto spomen-obeležje, čiji je autor poznati crnogorsko-hrvatski slikar i književnik Dimitrije Popović.

No, namera vlasti Podgorice da obnovi spomenik velikom vojvodi Petroviću (1820-1867), ocu kralja Nikole, diplomati, vojskovođi, pesniku i ključnoj političkoj ličnosti iz doba vladavine kneza Danila i kneza Nikole, ponovo nailazi na oštro protivljenje dela opozicije.

Naime, klub odbornika Demosa u podgoričkom parlamentu pozvao je vlast u glavnom gradu da povuče odluku o podizanju spomenika vojvodi Mirku na glavnom gradskom trgu, i da, kako su naveli, ne povređuje uspomenu na nevine žrtve, aludirajući na ulogu vojvode u događajima iz 19. veka, takozvane "pohare Kuča", odnosno ubistva više stotina pripadnika tog plemena u dva napada crnogorske vojske pod komandom vojvode Mirka Petrovića.

Potpredsednik Nove i funkcioner Demokratskog fronta, Slaven Radunović rekao je da bi o postavljanju spomenika na Trgu nezavisnosti trebalo da odluče građani Podgorice na referendumu. Smatra i da je izbor te lokacije za postavljanje spomenika provokacija.

- Nekako je vrlo provokativno kada lokalna vlast danas želi da taj spomenik postavi na teritoriji Kuča, a postoji cela ostala Crna Gora gde bi to moglo da se uradi bez ovakvog otpora građana. Mi smo predložili da se oko takvih stvari koje izazivaju podozrenje kod građana, organizuje referendum na kojem bi građani odlučili da li žele ili ne žele takav spomenik. Već naredne godine se održavaju izbori u Podgorici i moguće je pitati građane šta misle o tome. Ukoliko većina građana kaže da nije za podizanje spomenika, on bi mogao da se izmesti onda recimo na Cetinje, što je mnogo logičnije nego da bude u Podgorici - rekao je on.

U Podgorici je postojao spomenik vojvodi Mirku Petroviću do 1919. godine, kada su ga srušili i bacili u Moraču "bjelaši", odnosno zagovornici bezuslovnog prisajedinjenja Crne Gore Srbiji. U to vreme srušeni su i ostali spomenici koji su podsećali na vladavinu kralja Nikole, koji je posle Prvog svetskog rata bio detronizovan.

Za istoričara Dragutina Papovića nema dileme da iza protivljenja obnavljanju spomenika vojvodi Mirku Petroviću u centru Podgorice stoje politički razlozi i motivi.

- Protiv toga su one političke partije koje baštine nasleđe Podgoričke skupštine (koja je 1918 donela odluku o prisajedinjenju Crne Gore Srbiji) i one političke partije koje baštine poteze ondašnjih "bjelaša" koji su srušili ondašnji spomenik Mirku Petroviću. Podsetiću da ovo nije nova ideja nego se radi o obnovi spomenika koji je porušen neposredno nakon Podgoričke skupštine, a spomenik vojvodi Mirku Petroviću je podignut nakon oslobađanja Podgorice od vladavine osmanlija kao simbol oslobađanja grada i formiranja nove varoši koja se od tada zvala Mirkova varoš i tada nikome nije bio sporan taj spomenik - jasan je on.

Vojvoda Mirko Petrović je inače izuzetno značajna ličnost za istoriju Crne Gore. Bio je glavnokomandujući crnogorske vojske u bici na Grahovcu, zatim je imao izuzetnu ulogu tokom oba Omer Pašina napada, a od 1860. do 1867, do smrti je bio faktički savladar sa svojim sinom knezom Nikolom i može se reći da je u tom periodu bitno uticao na vođenje državnih poslova.

(Telegraf.rs/ RSE)