NA GRANICI SA SRBIJOM JE ŠUTKA, CARSTVO ROMA: Jedino mesto na svetu u kom je romski jezik službeni, zavičaj Esme Redžepove (FOTO) (VIDEO)

Nalazi se u predgrađu Skoplja, na oko 16 kilometara daleko od granice s Kosovom, i možda je i najveće romsko naselje u Evropi sa preko 40.000 članova.

Opština Skoplja Šuto Orizari je jedina je opština u Makedoniji s romskom većinom, ali je i jedina lokalna administrativna jedinica u svetu u kojoj je romski jezik službeni, pored makedonskog i albanskog. Ova opština, poznata i kao Šutka, proteže se na 7,5 kvadratnih kilometara i u njoj, prema poslednjem popisu iz 2002. živi nešto više od 22.000 ljudi.

Preporučujemo

Posetili su zaboravljenu osmočlanu slepu porodicu na granici sa Srbijom. Srca su im se pokidala kad su ušli u njihovu kuću (FOTO)

Najpoznatiji stanovnik ove opštine je bila preminula kraljica romske muzike Esma Redžepova i pevač, kompozitor, pisac, prevodilac i magistar Muharem Serbezovski.

Opština Šutka je nastala nakon velikog zemljotresa koji je pogodio Skoplje 26. juna 1963. Taj je potres uništio je dve trećine makedonske prestonice. Romi koji su živeli od 17. veka u Topani, koja je drugo po veličini romsko naselje u Skoplju, nakon zemljotresa su se preselili u Šuto Orizari.

Kratko nakon tog na deponiji je nikla opština, poznata kao Šutka sa lokalnom upravom, bioskopom i trgovinama. Zahvaljujući međunarodnoj pomoći, rekonstrukcija grada je počela brzo nakon potresa. Lokalne vlasti su iskoristile priliku za obnovu Skoplja kao funkcionalnog, modernog i urbaniziranog grada s velikim blokovima stanova.

Većina Roma je odbila da živi u novim zgradama pa su im vlasti dale prostor u susedstvu u kojem su mogli izgraditi kuće kakve su želeli.

Šutka je jedna od 10 opština koje formiraju glavni grad Republike Makedonije Skoplje. Građani ove opštine, inače, nakon jučerašnjih izbora očekuju bolji život i zaposlenje.

U opštini je najveći problem izuzetno visok procent nezaposlenih (po popisu iz 1994. samo 1 549 ljudi je imalo stalan posao). Situacija ni danas nije bolja zbog velikog broja izbeglica koji su došli da žive u opštinu Šuto Orizari nakon Kosovskog rata, poslednjih godina. U opštini je i izuzetno veliki broj nepismenih (3.956 po popisu iz 1994.). Šuto Orizari je izuzetno siromašna opština, u kojoj većina porodica živi na rubu egzistencije, zbog toga je izuzetno raširen rad na crno, šverc, kriminal, droga i ostale zavisnosti.

Oko 80 procenata populacije čine Romi koji većinom žive od socijalne pomoći. Ovo je mesto gde se čuva romska kultura. Romsko stanovništvo u Šutki se može zaista pohvaliti sa velikom prepoznatljivošću, tradicijom i posebnošću. Možete i da pretpostavite koja je glavna atrakcija u Šutki - muzika. Iako je Šutka svetski poznata i jedinstvena romska opština, većina romske zajednice se i dalje suočava s teškim uslovima života.

Sa fondom iz dekade inkluzije roma 2005-2015., kao iz svog budžeta Vlada republike Makedonije dodala je dodatne mere za povećanje i uključivanje Roma u obrazovni proces.

Prema podacima iz 2002. godine, u Makedoniji živi 53.879 Roma, ili 2,66 posto ukupne populacije. Nevladine organizacije navode da je njihov broj veći zbog toga što neki nemaju ličnu kartu i nisu učestvovali u popisu stanovništva. Po neslužbenim podacima, u Makedoniji živi oko 350 hiljada Roma. Većina Roma u toj zemlji su muslimani. Osim romskog, govore makedonski, turski ili albanski jezik.

U jednom intervjuu Esma Redžepova je izjavila da su Romi u Makedoniji najsrećniji u Evropi zbog toga što su među prvima ustavno priznati.

Pogledajte video:

(Telegraf.rs)