OD MAĐARSKIH FAŠISTA PREKO USTAŠA DO NASERA ORIĆA: Sva srpska stradanja na Božić! (FOTO)

Najradosniji praznik, kad proslavljamo rođenje Hristovo, kroz našu istoriju nije uvek bio radostan. Štaviše, tog dana su u nekoliko navrata Srbi bili žrtve velikog stradanja, počev od Drugog svetskog rata, pa i u ratovima devedesetih godina

Božić je prema tradiciji najradosniji praznik jer se tad slavi rođenje Hristovo. Međutim, kroz srpsku istoriju ovaj praznik nije uvek bio radostan, jer je baš na taj dan dolazilo do masovnih slučajeva stradanja Srba.

Preporučujemo

Najpoznatiji je svakako pokolj Srba koji se desio na Božić 7. januara 1993. u srpskom selu Kravica nadomak Bratunca, kad su muslimanske snage tadašnje vojske BiH, predvođene Naserom Orićem, napale selo koje je branila seoska straža.

Tokom napada Orićevih snaga u borbi, štiteći odstupnicu za oko 1. 000 izbeglica iz Kravice, ali i stanovnika okolnih sela Šiljkovići, Ježeštica, Banjevići, poginulo je 49 ljudi, dok je nekoliko sela spaljeno do temelja. Ubijeni su bili stanovnici sela, od kojih su neki upravo napuštali crkvu posle božićne službe.

Žrtve masakra su osim pripadnika seoske straže bili i deca i starci. Najmlađa žrtva, Vladimir Gajić, imao je samo četiri godine, a Novica Bogićević četrnaest, dok su među žrtvama i Vladimir Stojanović od 78, Risto Popović 73, a najstarija žrtva Mara Božić je imala 84 godine. Ranjenih je bilo 82 dok je tokom celog rata Kravica izgubila 158 meštana.

Spaljeno je 690 kuća i pomoćnih objekata, crkva je sravnjena sa zemljom,  a groblja su uništena i grobovi prekopani. Pre paljevine je izvršena opšta pljačka od strane više hiljada civila koji su zajedno sa vojnicima vojske BiH učestvovali u napadu.

U martu 1993. vojska Republike Srpske je započela kontraofanzivu i nakon 70 dana ponovo zauzela Kravicu. Tek tada su meštani sela Kravice na bratunačkom groblju mogli da sahrane svoje mrtve.

Drugo veliko srpsko stradanje na Božić je Novosadska racija ili Racija u južnoj Bačkoj 1942. godine. To  je naziv za masovne likvidacije Srba, Jevreja i Roma koje su u januaru 1942. izvele mađarske vlasti na području tada okupirane Bačke.

Kao izgovor za akciju, koju su tadašnje mađarske vlasti službeno opisale kao policijsku raciju, je poslužilo nastojanje da se likvidira tamošnji partizanski pokret, ali u stvarnosti su mađarske vlasti nastojale da se uklone "neželjeni elementi"  sa teritorija pripojenih Mađarskoj po završetku aprilskog rata. Za mesec dana je ukupno ubijeno između 3000 i 4000 ljudi, te je Novosadska racija predstavljala najveći pokolj na području Vojvodine u drugom svetskom ratu.

Iako se još za samog rata mađarska vlada nastojala ograditi od zločina, te organizirala suđenje za njihove počinitelje, odmazda za Novosadsku raciju se ponekad navodi kao jedan od povoda za tzv. Pokolj u Bačkoj, odnosno masovne likvidacije pripadnika mađarske etničke zajednice koje su partizani izveli 1944/45.

U vreme Drugog svetskog rata desio se pokolj u Pridvorici na Božić 7. januara 1942. godine u opštini Gacko, u Istočnoj Hercegovini.

Tada su ustaše zajedno sa muslimanima iz susednih sela pobili kompletno srpsko stanovništvo od oko 180 meštana među kojima je bilo žena, dece i staraca. Ubistva su činjena vatrenim i hladnim oružjem, a najveći deo stanovnika je ubijen tako što je zatvoren u štale i zapaljen.

Posmrtni ostaci su 17. aprila 1942. godine sahranjeni u dve grobnice pored hrama, a u kriptu hrama preneseni su tek 29. novembra 2006. godine. Nakon pokolja srpskog stanovništva u selo Pridvorici nije ostao ni jedan stanovnik srpske nacionalnosti.

Narodni pesnik iz Gacka Obrad Govedarica je opisao dešavanja u svojoj epskoj pesmi "Pokolj u Pridvorici".

(Telegraf.rs )