EKSKLUZIVNO: Pogledajte optužnicu i presudu protiv Gavrila Principa (FOTO)
Uvidom u Arhiv Bosne i Hercegovine, pronađena su dokumenta koja su svedoci vremena kada je izvršen Sarajevski atentat. O samom atentatu je sačuvana optužnica i presuda Gavrilu Principu, proces suđenja atentatorima, zbirka članaka iz domaćih i stranih novina o Sarajevskom atentatu i još mnogo toga
U Arhivu Bosne i Hercegovine o Sarajevskom atentatu je sačuvana obimna arhivska građa i literatura, te veliki broj studijskih radova, memoara, rasprava, članaka, beleški, osvrta i drugih napisa u kojima se delimično ili u celini razmatraju pitanja u vezi s atentatom i Prvim svetskim ratom.
- Sačuvana arhivska građa u Arhivu BiH pruža relativno solidnu osnovu za dalje utvrđivanje činjenica koje su u vezi sa atentatom, delovanjem Mlade Bosne i početkom Prvog svetskog rata - rekla je za Klix.ba arhivista Sandra Biletić.
Dodala je da su iz perioda austrougarske uprave u BiH (1878. - 1918.) sačuvani najvredniji arhivski fondovi.
- Sačuvani su fondovi vrhovnih organa vlasti: Zajedničko ministarstvo finansija, Kabinetska pisma, Zemaljska vlada za BiH, Sabor BiH, Okružna oblast Sarajevo, Zbirka otkupa i poklona, Zbirka dokumenata iz austrougarskog razdoblja - navela je Biletić.
Ovi fondovi čine najznačajnije arhivske fondove uopšte kad je reč o austrougarskom periodu, a neki od njih 26 su najviše korišteni u istraživanju o Sarajevskom atentatu i Prvom svetskom ratu.
O atentatu je sačuvana: optužnica i presuda Gavrilu Principu i drugima, proces suđenja atentatorima, glavna situacija u trenutku prvog i drugog atentata na Ferdinanda i Sofiju, zbirka članaka iz domaćih i stranih novina i časopisa iz perioda 1918. -1941. godina o novijoj istorijskoj prošlosti BiH, a posebno o Sarajevskom atentatu, Mladu Bosnu, odgovornosti za Prvi svetski rat, Aneksiju BiH 1908. godine, istorijska zbivanja pre okupacije (1878.).
Takođe, tu su i dokumenti vezani za organizaciju "Crna ruka", Bosanski sabor 1910.-1914., ispisi iz stranih arhiva o Sarajevskom atentatu, razni dnevnici iz zatvora u Aradu i Zenici, izveštaji o toku istrage Sarajevskog atentata, stenografske bilješke sa suđenja Gavrilu Principu i drugih učesnika u atentatu, zapisnici sa saslušanja učesnika, razni ratni proglasi stanovništvu u Bosni i Hercegovini…
Na sreću, u požaru u kojem je zapaljen jedan od najvećih depoa Arhiva, nije izgorela građa o Gavrilu Principu, Francu Ferdinandu i samom Sarajevskom atentatu.
U Zbirci otkupa i poklona, koja je jednim delom stradala tokom požara 7. februara ove godine, od 74 arhivske kutije, uništeno je 30 kutija u kojima se nalazila građa iz doba osmanske i austrougarske uprave.
U ovoj Zbirci su sačuvane određene celine i pojedinačni dokumenti u vezi sa Sarajevskim atentatom i Prvim svetskim ratom. Građa o atentatu, Mladoj Bosni i Prvom svetskom ratu ostala je dobro sačuvana i dostupna istraživačima.
(Telegraf.rs / Izvor: Klix.ba)