Ribari su na hridi videli svetlost: Čudesna legenda o nastanku ostrva Gospa od Škrpjela

Iako on jeste priča za sebe i po istoriji i po atmosferi koja tu vlada, često se uz Perast vezuje i legenda o nastanku ostrva Gospa od Škrpjela, koje se nalazi prekoputa

Ostrvo Gospa od Škrpjela

Nasuprot tesnacu Verige, koji se sa pravom često izdvaja kao jedan od najlepših predela u Crnoj Gori, ugnezdio se ništa manje lep gradić Perast.

Iako on jeste priča za sebe i po istoriji i po atmosferi koja tu vlada, često se uz Perast vezuje i legenda o nastanku ostrva Gospa od Škrpjela, koje se nalazi prekoputa.

Osim tog ostrva, koje je nastalo veštačkim putem, u blizini se nalazi i ostrvo Sveti Đorđe. Na njemu se nalazi lokalno groblje, kao i manastir katoličkog reda benediktanaca.

Šarmantni gradić bogate istorije

Smešten u podnožju brda Sveti Ilija, Perast se može pohvaliti ne samo bogatom arhitekturom iz ranijeg perioda, nego i odličnom klimom.

U pećini iznad grada su otkriveni materijalni ostaci, koji ukazuju da to da je u davna vremena ovde postojalo naselje.

Ipak, Perast procvat doživljava sa razvojem pomorstva. Krajem 17. veka, ruski car Petar I Aleksejevič, poznat i kao Petar Veliki je dobio preporuku od venecijanskih vladara da bi trebalo decu plemića upravo u pomorsku školu u Perastu da šalje na obuku kod Marka Martinovića, vrsnog moreplovca i matematičara onog vremena.

Zanimljiv je podatak da u Perastu postoji čak 18 crkava, kako pravoslavnih, tako i katoličkih. Ipak,  crkva Svetog Nikole naročito privlači pažnju, budući da se nalazi u samom centru. Krajem 17. veka je završena gradnja zvonika, koji je osnovno obeležje ove građevine, iako sama crkva nikada nije završena, zbog nedostatka sredstava.

Na uzvišenju iznad Perasta nalazi se crkva Svete Ane, a u gradu postoji i pravoslavna crkva Rođenja Presvete Bogorodice.

Bogorodičina ikona na grebenu

Nadomak Perasta se ranije nalazila omanja hrid, odnosno greben, što su stari Bokelji nazivali škrpjela.  

Izvesna braća Mortičić, prilikom povratka sa ribarenja su upravo na toj hridi primetili neku neobičnu svetlost. I kada su se približili, shvatili su da je to ikona, na kojoj je bila prikazana Majka Božija sa malim Isusom. Uzeli su je i odneli u crkvu u obližnjem Perastu.

Po legendi, sutradan ikona više nije bila u crkvi, već se vratila na škrpjelu. I tako nekoliko puta.

Stanovnici Perasta su shvatili da je to Božiji znak i odlučili da podignu crkvu na tom mestu.

Još od tada postoji običaj poznat kao Fašinada, koji je primenjuje i danas, svake godine na praznik Svete Marije Magdalene, 22 jula. Tada i stanovnici Perasta i okolnih mesta nose kamenje u svojim barkama i ostavljaju ga na hridi. Vremenom je tako i nastalo ostrvo, površine oko 3.000 m², a kasnije je na njemu podignuta i crkva.

Zanimljivosti o Gospi od Škrpjela

Veći deo današnje crkve je izgrađen krajem 17. veka. Veruje se da je Gospa od Škrpjela zaštitnica pomoraca. Upravo zato su mnogi od njih pre odlaska na brod posećivali ovo svetilište, često i sa članovima svojih porodica. Po povratku su u crkvi ostavljali zavetne pločice, kao simbol zahvalnosti, koje posetioci i danas mogu videti.

Mala zgrada od kamena se nalazi prekoputa crkve. U njoj je prostorija nazvana Pomirbena dvorana. Upravo na tom mestu su mnogi zavađeni izmireni i mnoge krvne osvete sprečene.

Čekajući svog supruga da se vrati iz plovidbe, Jacinta Kunić iz Perasta je izrađivala goblen. I ne bi to uopšte bio poseban goblen, da ga nije radila 25 godina, koliko je čekala svog supruga i da nije koristila posve neobičan materijal. Osim damasta i bisera različitih boja, Jacinta je koristila i vlasi svoje kose za izradu goblena.

Predanje kaže da je, vezući goblen, Jacinta vremenom izgubila vid. Takođe, po predanju, ona svog supruga nikada nije dočekala da se vrati sa plovidbe. Njen oltarski goblen nalazi se upravo na spratu oltarske riznice Gospe od Škrpjela.

(Telegraf.rs)