Rimljani su u Sremskoj Mitrovici ostavili blago: Srednjoškolac Zlatenko našao je 33 zlatnika

Danas se na ovom značajnom arheološkom lokalitetu, pored ostalog može videti i deo palate u kome su stanovali car i članovi njegove porodice

Jedna od četiri prestonice Rimskog carstva i glavni grad rimske provincije Donja Panonija, nalazila se na teritoriji današnje Sremske Mitrovice. Antički Sirmium 293. godine postaje i zvanično jedna od prestonica Carstva.

Arheološko nalazište od izuzetnog značaja Sirmijum postaje 1990. godine. Prilikom pripreme zemljišta za izgradnju stambene zgrade, otkriven je 1957. godine lokalitet Carska palata. Tada su izvedena i prva sistematska istraživanja arheološkog lokaliteta Sirmijum, u Sremskoj Mitrovici.

Danas se na ovom značajnom arheološkom lokalitetu, pored ostalog može videti i deo palate u kome su stanovali car i članovi njegove porodice. Posebno je zanimljivo otkriće instalacija za zagrevanje uz pomoć toplog vazduha, ispod podova palate.

Foto: Shutterstock

Antički grad Sirmijum

Tokom prvog veka, na mestu na kome se reka Bosut uliva u Savu, najverovatnije Iliri osnivaju naselje. Upravo zbog blizine reka, odnosno plovidbe njima, Sirmijum se ubrzano razvijao.

Iako postoji mišljenje da ih je bilo deset, najčešće se pominje da su sedmorica rimskih careva bila rođena u ovom gradu i njegovoj okolini. Bili su to Trajan Decije, prvi rimski car ilirskog porekla, Aurelijan i Prob, zatim Maksimijan, koji je vladao uz Dioklecijana, zatim Hostilijan, Konstancije II i Gracijan.

Pored toga što je bio povremena rezidencija rimskih careva, Sirmijum je bio i sedište provincije Panonija, odnosno Donja Panonija i Panonija Sekunda. U njemu se nalazilo i sedište Prefekture Ilirik, kao i legionarski logor.

Artemidin i most Ad Basante nalazili su se na Savi. U blizini pešačkog mosta, koji je danas jedno od obeležja Sremske Mitrovice, pogubljeni su Irinej, prvi episkop antičkog Sirmijuma i đakon Dimitrije, uz brojne stanovnike grada 304. godine, jer su propovedali hrišćanstvo.

Međutim, desetak godina nakon tog događaja, upravo antički Sirmijum postaje vrlo značajan za hrišćanstvo. Ostaci čak osam hrišćanskih hramova su otkriveni na ovom arheološkom lokalitetu. Među njima su najpoznatiji oni koji su bili posvećeni Svetom Irineju i Svetom Dimitriju.

Antički Sirmijum je nazivan gradom Svetog Dimitrija tokom srednjeg veka, odakle i potiče njegov današnji naziv.

Zlatenko iskopao rimske zlatnike

U vreme letnjeg raspusta 1972. godine, jedan srednjoškolac je radio na iskopavanju temelja za gradnju robne kuće u Sremskoj Mitrovici. Ime mu je bilo Zlatenko.

Niko nije ni slutio da će baš Zlatenko da ašovom otkrije čak 33 zlatna novčića. Smatra se da su ti rimski novčići pripadali nekoj od bogatih porodica koje su živele na području antičkog Sirmijuma. Među njima su otkrivena i četiri zlatna novčića iz 4. veka, kada je vladao Konstancije II.

Mada, koliko je poznato, Zlatenko nije dobio nikakvu materijalnu nagradu zbog otkrića arheološkog blaga izuzetne vrednosti, ostalo je sećanje na njegovo ime i otkriće.

(Telegraf.rs)