Čudesni san vlasnika hana najavio rođenje vođe Prvog srpskog ustanka: Legenda o Karađorđu

Vožd Karađorđe rođen je u selu Viševac koje ima zanimljivu istoriju

Poznato najpre po tome što je u njemu rođen vođa Prvog srpskog ustanka, selo Viševac je nešto više od 20 kilometara udaljeno od Smederevske Palanke i oko 36 kilometara od Kragujevca. Teritorijalno pripada Šumadijskom okrugu i u njemu živi danas tek nešto više od 600 ljudi.

Ali nije oduvek bilo tako. Iako je u prvoj polovini 19. veka ovde živelo samo 274 stanovnika, taj broj je bio tri puta veći u drugoj polovini istog veka, da bi 1948. godine u Viševcu živelo 1.298 stanovnika, navodi makroekonomija.org.

Iako postoje dokazi o postojanju naselja na tom području još u periodu rimske vladavine, prihvaćeno je stanovište da je ovo šumadijsko selo osnovano 1738. godine. Deo današnjeg sela, poznat kao Stari Viševac smatra se prvobitnim naseljem koje su najverovatnije osnovali pripadnici plemena Kuča, koji su napustili svoja ognjišta i naselili se na obalama reke Rače.

Foto: Shutterstock

Mesto rođenja Karađorđa

Pored toga što vođa Prvog srpskog ustanka zaslužan za to što je ovo šumadijsko selo poznatije od mnogih drugih, pominje se i zanimljiva legenda o njegovom rođenju. Nju je zabeležio T. Radivojević i objavio u šabačkom listu „Jedinstvo“ 1903. godine.

Kako je navedeno, čuo ju je od stanovnika sela. U vreme Karađorđevog rođenja, njegovi roditelji živeli su su na Gradištu, na desnoj obali reke Rače. Turčin koji je držao han u Aništu i bio prijatelj sa Petrom Petrovićem, Karađorđevim ocem, usnio je san baš uoči Đorđevog rođenja. Video je sjajnu zvezdu koja se zaustavila baš iznad kolibe u kojoj je živeo Petar sa suprugom Maricom.

Foto: Shutterstock

Prema tom zapisu, vlasnik hana je sutradan čuo da se rodila muška beba baš u kolibi koju je video u snu. Tako je i protumačio san, što je saopštio i Petru, rekavši mu:

- To će dete biti veliki i slavan čovek, ali će za nas Turke biti strašan. Sklanjaj se odavde!

Mada je Petar poslušao njegov savet i sa suprugom i bebom pobegao iz svog doma, vest o snu stigla je u do Turaka koji su živeli na području Kragujevca, pa i do spahije Sali-age, koji je vladao i ovim selom. Zato je on naredio janičarima da pokolju sve bebe, ne bi li na taj način sprečili potencijalnu opasnost za Turke koju je u snu video vlasnik hana.

Ipak, sudbina Karađorđa bila je drugačija. Kažu da je njega majka skrila u šuplje drvo, kako ga janičari ne bi pronašli.

Viševac danas

Osim spomenika posvećenog vođi Prvog srpskog ustanka, u Viševcu se danas nalazi i spomen česma i Petrovi dvori, svojevrstan etno-kompleks koji posetiocima pruža mogućnost da vide kako je izgledala kuća u kojoj je Karađorđe rođen.

Etno-kompleks čine kuća brvnara, kao i vajat, pčelinjak i kačara.

Episkop šumadijski doktor Sava Vuković je 1994. godine izgradio crkvu posvećenu Svetom Georgiju u Viševcu, kao svoju zadužbinu. Crkva pripada Epahiji šumadijskoj Srpske pravoslavne crkve, a izgrađena je prema projektu kragujevačkog arhitekte Radoslava Prokića.

Ikone za crkvu je izradio grčki umetnik Adonis Stergiu, dok je akademski slikar Miša Mladenović zaslužan za izradu mozaika Svetog Đorđa, a inženjer Branislav Nikolić za ikonostas.

Video: Svečano otvaranje kuće kralja Petra Prvog Karađorđevića

(Telegraf.rs)