Nepoznati ktitor šumadijske svetinje: Crkva brvnara u Darosavi odoleva zubu vremena

Sve do 2002. godine bila je organizovana služba u crkvi posvećenoj Svetim apostolima Petru i Pavlu

Na mestu na kome se spajaju granice tri šumadijska sela nalazi se jedna od najstarijih crkava brvnara u našoj zemlji. Crkva posvećena Svetim apostolima Petru i Pavlu pripada ataru sela Darosava i izgrađena je 1832. godine.

Preporučujemo

Nalazi se pod zaštitom države kao spomenik kulture od 15. avgusta 1951. godine.

Prvo pominjanje ove svetinje zabeleženo je u dokumentu o popisu iz 1833. godine. Nije poznato ko je bio ktitor, budući da su u vreme vladavine srpskog knjaza Miloša obnavljane mnoge crkve nakon oslobođenja.

Autentični ikonostas

Ono po čemu je, pored ostalog crkva brvnara u Darosavi specifična, jeste njen ikonostas. Naime, smatra se da je on oslikan odmah nakon gradnje i takav je ostao i do današnjih dana.

Ne zna se pouzdano zbog čega je crkva premeštena sa prvobitne lokacije, koja je najverovatnije bila svega par kilometara u pravcu zapada udaljena od one na kojoj se danas nalazi. Zbilo se to najverovatnije 1841. godine, a pretpostavlja se da je u tom periodu završeno i oslikavanje ikonostasa.

Danas se na ikonostasu izdvajaju tri grupe ikona. Za dve je utvrđeno da su ih izradili ikonopisac grčkog ili cincarskog porekla, koji je za sobom ostavio trag u vidu potpisa, dok je drugu grupu ikona izradio izvesni Dimitrije, majstor iz Brusa. Takođe, smatra se da je još jedan majstor cincarskog porekla zaslužan za izradu treće grupe ikona, ali o njemu nema nikakvih podataka.

U drugoj polovini prošlog veka biva podignut i drveni zvonik, a pre toga i parohijski dom, koji je u narednom periodu korišćen kao konačište.

Zanimljivosti o jednoj od najstarijih crkava brvnara

Prva rekonstrukcija je obavljena 1905. godine. Pored ostalog, nekadašnji krov od šindre zamenjen je limenim. Izvršene su i izmene na strehi, što je u velikoj meri narušilo prvobitni, inače vrlo proporcionalan izgled crkve. Zapravo je restauracija bila više usmerena na očuvanje unutrašnjosti nego na zadržavanje autentičnog izgleda, u čemu se očito uspelo, jer je crkva u velikoj meri zaista i očuvana.

Prvobitni izgled ova svetinja ipak dobija kasnije, tokom naknadne obnove 1981. godine.

Sve do 2002. godine u crkvi brvnari u Darosavi bila je organizovana redovna služba. Od tada se zbog opštih nepovoljnih uslova, počev od manjeg prostora za službu, pa do lošeg puta i značajne udaljenosti od centra Darosave, služba obavlja u crkvi Svetog Simeona, koja je novijeg datuma i nalazi se u samom centru sela. Tokom određenih praznika se i dalje organizuje služba u crkvi brvnari.

(Telegraf.rs)