Top 10 tvrđava u Srbiji o kojima stranci ne prestaju da pričaju: Večiti simboli naše istorije

Bogato istorijsko nasleđe vidljivo je širom naše zemlje, a brojna utvrđenja su prilično dobro očuvana i svedoče o prošlosti našeg naroda

U brojnim gradovima širom naše zemlje, ali i u njihovoj blizini nalaze se ostaci nekadašnjih utvrđenja. Posmatrano sa istorijskog aspekta, to zapravo i nije čudno. Područjem na kome se danas Srbija nalazi, vladali su mnogi i svako od njih je ostavio neki trag.

Preporučujemo

Pojedina utvrđenja su danas prilično dobro očuvana i postala su zaštitni znak određenog grada. Možda najbolji primeri su Petrovaradinska i Beogradska tvrđava, bez kojih ni "Srpska Atina" ni prestonica naše zemlje sigurno ne bi bili to što jesu.

Neke tvrđave su nedavno restaurirane i otvorene za posete, a neke su poznate po fenomenalnim vidikovcima. Izdvojili smo 10 tvrđava o kojima gosti iz inostranstva ne prestaju da pričaju kada se vrate u svoju domovinu.

1. Beogradska tvrđava

Mnogim Beograđanima teško pada da se naviknu na naziv Kalemegdana, koji se smatra zvaničnim. Retko kada ćete čuti da neko kaže da je to Beogradska tvrđava, iako jeste. Svakako je Kalemegdanska tvrđava ili jednostavno Kalemegdan, deo grada koji će svi Beograđani najpre pokazati svojim gostima iz drugih zemalja, ali i koji često posećuju svi koji su u prestonici Srbije rođeni ili u njoj žive.

Sa Kalemegdana se pruža gotovo nestvaran pogled ne samo prema beogradskim rekama, nego i prema Zemunu i Vojvodini, ali i drugim delovima grada. Beogradska tvrđava nalazi se na kraju knez Mihailove ulice, centralne pešačke zone.

Nije poznato tačno vreme izgradnje tvrđave, koja je sasvim sigurno jedan od najpoznatijih simbola nekadašnjeg Singidunuma. Puno puta je rušena i obnavljana, a vreme gradnje je smešteno u period između 2. i 18. veka. Poznato je da je prvobitna tvrđava bila izgrađena još u vreme dok su njime vladali Rimljani.

Znamenitosti Beogradske tvrđave se teško mogu nabrojati, ali je sasvim izvesno da će svaki posetilac otkriti onaj deo Kalemegdana koji će mu biti omiljen. Pored ostalih, tu se nalazi Vojni muzej, u zatvorenom i na otvorenom, zatim spomenik Beogradskom pobedniku, crkva Svete Petke i crkva Ružica. Rimski bunar, Beogradski zoološki vrt i područje Donjeg Kalemegdana, tek su neke od atrakcija koje vredi posetiti.

2. Tvrđava Maglič

U najlepšem delu Ibarske klisure, okružena rekom Ibar sa tri strane, nalazi se tvrđava koju prate brojne legende. Ostaci starog grada Magliča nalaze se na oko 20 kilometara udaljenosti od Kraljeva. Od 1979. godine je okarakterisan kao spomenik kulture od izuzetnog značaja.

Na vrhu brda iznad Ibra nalazi se utvrđenje, za koje se pretpostavlja da ga je podigao srpski car Uroš I, iako to nije dokazano. Postoji i predanje da je Stefan Prvovenčani zaslužan za gradnju. Ipak, jedina informacija koja se smatra validnom jeste da su srednjevekovni grad Maglič i tvrđava istoimenog naziva izgrađeni tokom 13. veka.

Poznato je i da je srpski arhiepiskop Danilo Drugi tu stolovao. Takođe postoje podaci i da su na području oko Magliča srpski ustanici postavljali uspešne zasede turskim snagama tokom Drugog srpskog ustanka.

3. Golubačka tvrđava

Tvrđava poznata kao Golubački grad od Beograda je udaljena oko 130 kilometara i nalazi se na samom ulasku u Đerdapsku klisuru. Važi za jednu od najbolje očuvanih srednjevekovnih tvrđava na tlu naše zemlje.

U prošlosti je igrala značajnu stratešku ulogu, a nije utvrđeno precizno ko je zaslužan za njenu gradnju. Godine 1335. je zabeleženo prvo pominjanje Golubačkog grada.

Ukupno je sedam delova koji su dostupni posetiocima. Osim topovske kule i stražare, tu je i osam kula, palata, kantina i takozvana Šešir kula, kao i ulaz u tvrđavu. U okviru ove tvrđave postoji i stalna muzejska postavka „Panorama vekova“, što posetiocima pruža mogućnost da se bolje upoznaju sa istorijskim događajima koji su uz tvrđavu vezani.

4. Vršačka kula

Neosporno je da je kula na uzvišenju iznad grada simbol Vršca. Postoji predanje koje veli da je Đurađ Branković naredio gradnju Vršačke kule, kako bi na taj način njegova imanja na području današnje Vojvodine bila zaštićena.

Zna se da je prvi pomen ovog zdanja zabeležen 1439. godine i da su turske snage kulu osvojile 1552. godine. Izgrađena je kombinacijom opeke i kamena. Danas je Donžon kula njen najbolje očuvani deo.

5. Petrovaradinska tvrđava

Znak prepoznavanja "Srpske Atine", Petrovaradin je jedno od bolje očuvanih utvrđenja u našoj zemlji. Nakon prolaska kroz Beogradsku kapiju stiže se do jednog od obeležja Novog Sada.

Prostor na kome se danas nalazi Petrovaradinska tvrđava najpre su naseljavali Kelti, kako pokazuju sprovedena arheološka istraživanja. Sa istorijom starom više od 200.000 godina, nije čudno što je celo područje, ali i tvrđava kasnije igrala značajnu ulogu. Poznato je da je čak 88 godina bilo potrebno da bude izgrađena.

Možda i ne treba posebno isticati zanimljivosti Petrovaradinske tvrđave, jer ko je jednom posetio Novi Sad, sigurno zna za čuveni toranj sa „pijanim“ satom. Prati ga takav naziv jer su skazaljke obrnute, pa na njemu velika pokazuje sate, a mala minute. Interesantno je da za to postoji opravdan razlog. Naime, to je učinjeno da bi lađari koji su ranije plovili Dunavom mogli da sa velike udaljenosti bolje vide vreme.

Na prostoru Petrovaradinske tvrđave nalazi se i planetarijum, zatim Arhiv Grada Novog Sada i Muzej, a postoji mogućnost i posete podzemnoj vojnoj galeriji.

6. Tvrđava Kale

Momčilov grad, kako se još ova tvrđava naziva, nalazi se u blizini Pirota. Prema narodnom predanju, izgradio ju je vojvoda Momčilo, koji je opevan i u narodnim pesmama.

Smatra se da je izgrađena na temeljima utvrđenja iz perioda rimske vladavine. Postoje tvrdnje i da je osvajanje ove tvrđave imalo uticaja na Kosovski boj, pa je upravo to razlog zbog koga su scene filma „Boj na Kosovu“ snimane upravo ovde.

7. Niška tvrđava

Simbol grada, nalazi se u samom centru Niša. Smatra se da su je izgradili Huni, te da ju je rimski car Justinijan kompletno obnovio. Kasnije su je koristili turski osvajači.

Beogradska kapija, Vidinska kapija, Stambol kapija i Velika kapija su zaista velelepne i posetiocima jasno ukazuju na značaj koji je Niška tvrđava imala u prošlosti.

Spomenik oslobodiocima Niša jedan je od onih koji turisti ne zaobilaze, a ništa manje značajan nije ni spomenik Milanu Obrenoviću. U tvrđavi se mogu videti i antičke terme, Bali begova džamija i spomen kosturnica, kao i turski hamam i palata sa oktagonom.

8. Smederevska tvrđava

Tokom srpske srednjevekovne istorije, tvrđava koju je podigao despot Đurađ Branković u današnjem gradu Smederevu, igrala je značajnu ulogu. Za njen nastanak vezana je i legenda o prokletoj Jerini.

Zbog karakteristika gradnje, smatra se najnaprednijim delom srpske srednjevekovne arhitekture. Zauzima površinu od 11 hektara i čine je Mali i Veliki grad. Tokom vremena obogaćena je sa 19 kula.

9. Šabačka tvrđava

Oko tvrđave se vremenom razvio grad, iako je njen veći deo danas u ruinama. Tvrđava Zaslon, kako se ranije nazivala, tokom istorije je menjala naziv. Prvo pisano svedočanstvo o njenom postojanju je iz 1454. godine.

Danas je ovo odličan način za upoznavanje grada Šapca. Posetioci mogu tokom šetnje da vide ostatke tvrđave, a posebno je zanimljiv način gradnje, budući da su bedemi izrađeni od kombinacije drvenih elemenata i zemlje. Može se videti i stara opeka, koja je korišćena za gradnju kule, smeštene na ulazu u utvrđenje.

10. Stari grad Ras

U vreme postojanja države Raške, grad Ras je bio ne samo vojni i administrativni centar, već i trgovinski i ekonomski. Njegovi ostaci se danas smatraju spomenikom kulture od izuzetnog značaja i vrlo je važan za proučavanje tog perioda srpske istorije.

Ostaci nekada značajnog grada udaljeni su oko 10 kilometara od Novog Pazara. U blizini se nalazi i čuveni srpski srednjevekovni manastir Sopoćani.

Kako pokazuju materijalni ostaci otkriveni na ovom području, ono je bilo naseljeno još u bronzano doba. Nakon propasti Bugarskog carstva, stari grad Rad postaje deo Vizantije, kada i čitava Raška doživljava procvat.

U prvoj polovini 15. veka srpski despot Đurađ Branković dobija Ras na upravu, posle čega ga preuzimaju turske snage. Iako je danas mahom u ruševinama, stari grad Ras je dobro posetiti, kako bi se upoznali sa značajem srednjevekovne srpske države. Danas se na loklaitetu može videti tvrđava sa glavnom kapijom i pet kula, a vidljivi su i ostaci dvorca koji svedoče o njegovoj impozantnosti.

(Telegraf.rs)