Manastir koji je mnogo puta rušen i ponovo sagrađen, a o njegovom nastanku kruže dve legende

Prvi pomen ovog manastira je zabeležen u turskim popisima iz 15. veka

Foto: Wikimedia/Mirke-018

Jedan od manastira Eparhije niške, smešten je u selu Pirkovac, na području opštine Svrljig. Glavna manastirska crkva je posvećena Svetom Arhangelu Gavrilu, što je retkost u našoj zemlji.

Manastir Pirkovac je uvršten u kulturna dobra od velikog značaja i nalazi se pod zaštitom države.

Legende o nastanku manastira

Na mestu na kome su se nekada davno susreli Gruja i Vuja, razdvojena braća iz milanovačkog naselja Rudnik, prema jednom od predanja, podignut je manastir Pirkovac.

Druga legenda veli da je Rastko Nemanjić, potonji Sveti Sava zaslužan za gradnju ovog manastira. Želeo je, kaže predanje, na taj način da očuva spomen na selo Rašinac koje je ranije na tom području postojalo.

Prvi pomen ovog manastira je zabeležen u turskim popisima, koji datiraju iz 15. i 16. veka.

Nekoliko puta je tokom svog viševekovnog postojanja manastir Pirkovac rušen i obnavljan, da bi na kraju potpuno zapusteo, sve do 2002. godine.

Printskrin: Youtube/ Bruka Brukic

Za njegovu obnovu je zaslužan iguman Varnava Nikolić. Iako su mnoga sela u okolini pred izumiranjem, ovaj iguman, rodom iz Iriga je uspeo da uz pomoć priloga malobrojnih meštana u velikoj meri obnovi manastir.

Sem manastirske crkve i zvonika sa kulom, kao i trpezarije, u okviru manastirskog kompleksa se nalazi i parohijski dom, kao i ekonomske prostorije. Na imanju je i nekadašnja školska zgrada, koja potiče iz 1883. godine.

Sa kraja 19. veka datira ikonostas, koji je danas vidljiv u crkvi. Za njegovu izradu je zaslužan Beograđanin Lazar Krdžalić.

Zna se da je 1941. godine manastir živopisan, ali se ispod sadašnjih fresaka mogu na pojedinim mestima primetiti ostaci pređašnjih.

Bogatstvo manastira Pirkovac

Mnoge relikvije se čuvaju u ovom manastiru, a među najznačajnijima se ističe svetogorska ikona Majke Božije Brzopomoćnice.

U manastiru Pirkovac se čuva i riza sa moštiju Svete Petke.

Ispod oltara u manastirskoj crkvi se nalazi bunar, koji je poznat po lekovitoj vodi. Mnogi koji su je pili su osetili njene blagodeti. Smatra se da pomaže obolelima od alergije, ali i onima koji pate od nerava, te da reguliše krvni pritisak. Barem tako tvrde oni koji su imali prilike da je probaju.

Posetioci ovog manastira navode da je posebno prijatan osećaj tu boraviti, ali i uživati u molitvama igumana Varnave.

(Aleksandra Blažević/ Telegraf.rs)