Ovaj prelepi deo Srbije mnogi nazivaju domaćom Svetom Gorom, a čine je jedinstveni manastiri
Prvi manastiri u ovom području izgrađeni su početkom 14. veka i to u vreme kada su mnogi na Atosu stradali, usled katalonske najezde
Zahvaljujući mnogobrojnim manastirima koji su koncentrisani na relativno malom prostoru, Ovčarsko-kablarska klisura je poznata i kao srpska Sveta Gora.
Inače se ova klisura često karakteriše kao najlepša u našoj zemlji, a nalazi se u blizini Čačka, na reci Zapadnoj Moravi.
Nastanak manastira u Ovčarsko-kablarskoj klisuri
Prema istraživanjima, prvi manastiri u ovom području su izgrađeni početkom 14. veka i to u vreme kada su mnogi na Atosu stradali, usled katalonske najezde. Mada, za pojedine se smatra da potiču i iz ranijeg perioda.
Nakon izgradnje prvobitnih manastira u ovom području, usledila je još jedna i to neposredno nakon 1371. godine, kada se odigrala Marička bitka.
Pored toga što su se u riznicama mnogih manastira u Ovčarsko-kablarskoj klisuri čuvale razne relikvije, ovde su se krili i mnogi Srbi.
Najpoznatiji manastiri Srpske Svete Gore
Manastir Vavedenje, koji je po legendi nastao čak početkom 12. veka je svakako najpoznatiji. Smatra se da su Sava i Simeon Nemanjić zaslužni za njegovu izgradnju. A prvi put se o njemu pisani trag javlja u prvoj polovini 16. veka.
Interesantno je pomenuti da se u manastirskoj riznici čuva takozvano Gundulićevo četvorojevanđelje, koje potiče iz 1552. godine i to kao prva knjiga koja je štampana u Beogradskoj štampariji i koja je darovana ovom manastiru. Ne treba zaboraviti ni to da su u naosu glavne manastirske crkve uklesana imena ratnika, koji su stradali u toku Balkanskog i Prvog svetskog rata. Njih 169.
U manastiru Vavedenje se čuvaju i čestice moštiju Svetog kneza Lazara, kao i sveštenomučenika Haralampija i drugih svetaca.
Na padinama planine Ovčar se nalazi manastir Vaznesenje, koji je poznat po prepisivačkoj školi. Smatra se da ga je osnovao Simeon Nemanjić, a zna se da je obnovljen 1937. godine zahvaljujući zalaganju vladike Nikolaja Velimirovića.
Manastir Preobraženje je porušen kada je građena železnička pruga, a 1938. godine je, opet zahvaljujući inicijativi vladike Velimirovića izgrađen manastir Novo Preobraženje, koji je podignut na desnoj strani Morave, podno planine Ovčar, a suprotno od lokacije starog manastira.
Predanje veli da je srpski knjaz Miloš Obrenović, bežeći od turske najezde spas našao u manastiru Nikolje u Ovlarsko-kablarskoj klisuri. Smatra se da je ovde nastalo Nikoljsko jevanđelje, koje je sadržalo minijaturne ilisutracije i pisano je ćiriličnim pismom na omanjim listovima, a danas se nalazi u Irskoj.
Tu su i manastiri Jovanje, Sretenje, Svete Trojice, kao i Blagoveštenje, Jovanje i Ilinje.
Ispod ruševina Jovanjske kule je pronađena i omanja crkva, danas manastir Uspenja Presvete Bogorodice, koji je metoh pomenutog manastira. U ovu celinu spada i Kađenica, omanja crkva koja se nalazi u pećini i koja je u prošlosti bila primarno korišćena za skrivanje, kao i crkva Savinje.
(A.B./Telegraf.rs)