Srpske kamene kuće iz čijih su podruma služena vina na trpezama Rusije, Engleske i Austrougraske

Danas je samo određeni broj kamenih kuća očuvan, a u njima turisti imaju mogućnost da se upoznaju sa umetnošću spravljanja vina

Rajačke pimnice / Foto: Wikimedia/Panoramio/DJUKI

Sela u nekadašnjoj Negotinskoj krajini, Rajac, Rogljevo i Smedovac uopšte nisu obična sela. Zahvaljujući vekovnoj tradiciji spravljanja vina, proslavila su ceo ovaj kraj, iako se među njima najčešće pominje upravo selo Rajac.

A trebalo bi da tome zahvali kompleksu kamenih kuća, koje su poznate kao Rajačke pimnice. Iako ih je ranije bilo više od 350, danas je manji broj njih očuvan i predstavlja posebnu atrakciju Negotinskog kraja.

Rajačke pimnice ili pivnice?

Nekako sasvim logično, kada se čuje reč pivnice, prva asocijacija je pivo. Ali ako znate da Rajačke pimnice ili pivnice, kako se često greškom nazivaju, zapravo nemaju ama baš nikakve veze sa pivom, verovatno ste zbunjeni.

Pa otkuda taj naziv uopšte?

Naime, poznato je da u području nekadašnje Negotinske krajine živi mnogo Vlaha, koji se prema nekim istraživačima smatraju autohtonim narodom Balkana. Upravo su oni zaslužni za ovaj naziv, jer se na vlaškom jeziku pojam pimnica koristi da označi podrum, a u ovom slučaju je to podrum vina.

Najbolja vina u Srbiji

U doba kada je parazit nazvan Filoksera napao vinograde širom Evrope, jedino je područje Negotinske krajine bilo pošteđeno. Pretpostavka je da ovaj parazit nije uspeo da uništi koren vinove loze, kao i mnogim evropskim vinogradima, samo zbog sastava zemljišta u tom području.

A kako su mnogi čuveni vinogradi tog vremena bili uništeni, to je bila prilika za negotinske vinogradare. I oni su je maksimalno iskoristili, tako da su čuvena negotinska vina bila služena na trpezama građana Engleske, Rusije i Austrougarske.

Foto: Wikimedia/Historical Archive of Negotin

Rajačke pimnice kao turistička atrakcija

Danas je samo određeni broj kamenih kuća očuvan, a u njima turisti imaju mogućnost da se upoznaju sa umetnošću spravljanja vina. Pojedini domaćini nude i uslugu prenoćišta, kao i obroka.

Razlog zbog koga nijedna kamena kuća u kompleksu Rajačkih pimnica nema dimnjak jeste što u njima preko godine niko ne stanuje, već samo u vreme berbe.

Smatra se da su ove kuće građene u periodu od polovine 18. do 30-ih godina 20. veka. U ovom kompleksu se nalazi oko 60 prilično dobro očuvanih pimnica. Gradnja podrazumeva kombinaciju kamena i drveta, a svaka pimnica je prekrivena ćeramidom. Ukopane su oko 2 metra u zemlju iz vrlo jednostavnog razloga – da bi bila očuvana optimalna temperatura, jer je to vrlo važno za proizvodnju kvalitetnog vina.

Foto: Wikimedia/Фото

U centru Rajačkih pimnica se nalazi crkva i drvo duda, takozvano zapis drvo, gde su se u prošlosti obeležavale seoske slave Svetih Trojica i Svetog Trifuna.

Sorte grožđa game, prokupac i crni burgundac, koje se koriste za pripremu vrhunskih crnih vina su autohtone. A zastupljene su u sorte smederevka, bagrina i semijon, od kojih se izrađuju najbolja bela vina u Negotinskom kraju.

Video: Na kapiji Đerdapa i istočne Srbije: Golubac između istorije i budućnosti

(A.B./Telegraf.rs)