Stanište muflona i jelena lopatara: Srpska reka koju nadvisuju 3 najveća prirodna kamena luka Evrope
Budući da je Velika prerast debljine čak oko 45 metara, u njenim zidinama se nalazi i isposnica kaluđera, koji se smatra osnivačem manastira Vratna...
Možda ste i čuli da u Srbiji žive i jeleni lopatari, ali da li ste čuli da u našoj zemlji stanište imaju i mufloni? Ne, nismo pogrešili. Krda muflona i jelena se mogu videti u kanjonu reke Vratne, koja je desna pritoka Dunava i nalazi se u blizini Brze Palanke.
Preporučujemo
Iz vremena starih Rimljana: Najbogatije banjsko lečilište u Srbiji sa čak 37 izvora lekovite vode
Resavska pećina puna turista, uz mere zaštite: Ulazi se u grupi od 20 posetilaca
Ali, iako to jeste specifičnost, ova reka je poznata i po još nečemu i to u celoj Evropi.
Tri najviša prirodna kamena luka Evrope
Svodovi nekadašnjih pećina se nazivaju prerasti. S obzirom na to da ih na reci Vratni ima čak 3 i da jedan dostiže visinu od 34 metra, a da podsećaju na vrata, pretpostavka je da otuda potiče i naziv reke.
Iako Vratna ima tok dužine od oko 26 kilometara, on nije stalan. Pa tako ova interesantna reka nekoliko puta ponire, a zatim i ponovo izbija na površinu.
Inače, prerasti ne postoje samo na toj srpskoj reci, već i na rečici Peras nadomak Žagubice, u ataru zlatiborskog sela Dobroselice, ali i na drugim, obično manjim rekama. Međutim prerasti Vratne su specifični prvo po tome što ih je tri, a zatim i po visini na kojoj se nalaze.
Nazvani su Mala i Velika, kao i Suva prerast.
Čak 34 metra je visina Male prerasti, a njena širina je 13 i dužina 30 metara. Velika prerast je nešto niža od Male, oko 26 metara, a zbog položaja i blizine manastira Vratna se zajedno narodski nazivaju Manastirska kapija. Oko 20 metara je visoka Suva prerast.
Budući da je Velika prerast debljine čak oko 45 metara, u njenim zidinama se nalazi i isposnica kaluđera, koji se smatra osnivačem manastira Vratna.
Prerasti Vratne se smatraju posebno izazovnim za planinare i ljubitelje prirodnih lepota.
Manastir Vratna
Pretpostavlja se da ovaj manastir potiče iz 13. veka. Podigao ga je u ime kralja Milutina, Sveti Nikodim Tismanski, koji je bio kaluđer poznat u narodu kao pop Nikodim, inače rođak kneza Lazara. Nekoliko puta je bio rušen, a kasnije i obnavljan.
Danas je to ženski manastir, koji pripada Eparhiji timočkoj, Srpske pravoslavne crkve.
Glavna manastirska crkva je posvećena prazniku Spasovdan, odnosno Vaznesenju Gospodnjem.
Zanimljivosti o Vratni
Negotinska krajina je poznata ne samo po prirodnom bogatstvu, nego i po narodnom predanju, ali i po čuvenoj vlaškoj magiji.
A budući da su prerasti Vratne takve, da same po sebi svojom položajem, nastankom i monumentalnošću privlače pažnju, nije čudno što se za njih vezuju i mnogi magijski rituali.
Čak se u narodnom predanju može naići na „tvrdnju“ da one zapravo predstavljaju jedinstveni prolaz u drugu dimenziju.
Svejedno da li u to verujete ili ne, ali kada posetite ovaj fenomen prirode, bez sumnje ćete i shvatiti koliko je zapravo priroda neverovatna.
(A.B./Telegraf.rs)