Lepa planina, ali još lepši sir: Najukusnija namirnica nastaje upravo u ovim seoskim domaćinstvima

Beli sir koji se ne proizvodi industrijski, već u seoskim domaćinstvima, izuzetnog je kvaliteta...

Zlatar / Foto: WikipediaSing.Rab

Kvalitet srpske kuhinje se ni u kom slučaju ne sme dovesti u pitanje, jer se može pohvaliti specijalitetima po kojima je naša zemlja nadaleko poznata. Možda je tajna u tome što se mahom poštuju recepti naših baka, pa se u sva jela utka i malo novoga, te ona budu nezaboravnog ukusa.

Upravo se time rukovode i mnoga domaćinstva na planini Zlatar, koja su specijalizovana za proizvodnju čuvenog zlatarskog sira.

Po čemu je poseban zlatarski sir?

Baš zato što se priprema na tradicionalan način, uz korišćenje domaćeg kravljeg mleka, a uz istovremeno poštovanje svih važećih standarda kvaliteta, zlatarski sir je, praktično, postao brend.

Ovaj beli sir koji se ne proizvodi industrijski, već u seoskim domaćinstvima, izuzetnog je kvaliteta. Način pripreme deluje prilično jednostavno, ali je ipak najbitnije što se koristi domaće kravlje mleko.

Nakon što se doda maja sveže pomuženom kravljem mleku, zatim se pričeka da se surutka razdvoji od mleka. Posle toga se sir stavlja u pripremljenu gazu i tako stoji oko sat vremena. Prema tradicionalnoj recepturi, zlatarski sir se zatim stavlja pod dasku izrađenu od drveta, preko koje se stavi kamen, kako bi poprimio željeni oblik. Zatim se ostavi nekoliko sati da odstoji i proizvođači pripremaju kriške sira kakve kasnije kupujemo. Te kriške se potom slažu u posude, obično kante i svaki red se zasoli.

Međutim, tu se proces proizvodnje zlatarskog sira ne završava. Potrebno da sir sazri, odnosno da između 40 i 45 dana odstoji na toplom, posle čega se šalje u prodaju.

Gde se proizvodi Zlatarski sir?

Možda ste mislili da se taj specijalitet proizvodi u svim selima koja se nalaze u okolini ove, nedovoljno turistički eksploatisane planine. Ali to ipak nije tačno, jer postoji tačan popis sela u kojima se zlatarski sir proizvodi, a ona se nalaze na području opština Sjenica, Nova Varoš i Prijepolje.

Ukoliko želite da probate pravi, originalni zlatarski sir, prilikom čije proizvodnje se poštuju svi aktuelni standardi kvaliteta, onda su to proizvodi iz sela: Donje Goračiće i Gornje Lopiže, na području Sjenice.

Zatim iz sela Muškovina, Pravoševo i Međani, te Biskupići, Aljinovići i Kosatica, koja se nalaze na području Prijepolja.

Foto: WikipediaSing.Rab

Ipak, najviše je sela koja pripadaju teritoriji Nove Varoši, u kojima se nalaze sertifikovani proizvođači zlatarskog sira. Sem u selima Vilovi, Tisovica i Akmačići, te Štitkovo i Debelja, ovaj čuveni sir se proizvodi i u selima Draževići, Amidžići i Ljepojevići, kao i u selima Debelja, Komarani, Radijevići i Božetići. Proizvođači zlatarskog sira na području Nove Varoši se nalaze i u selima Miševići, Brdo i Drmanovići, ali i u selima Gornje Trudovo i Bukovik.

Kvalitet mleka je ključan

Domaće punomasno mleko, koje daju krave koje se napasaju na zdravim pašnjacima ove planine, glavni je "krivac" što je zlatarski sir tako dobrog ukusa.

Prema aktuelnim standardima kvaliteta, odnosno u skladu sa Pravilnikom o kvalitetu sirovog mleka, koji je objavljen u Službenom glasniku Republike Srbije, broj 21/2009, ovo mleko mora da sadrži minimalno 3,2% mlečne masti. Istim Pravilnikom je propisano da mora sadržati 8,5% suve materije bez masti i 3% proteina. Sve provere kvaliteta mleka od koga se priprema ovaj srpski specijalitet vrši nadležna inspekcijska služba.

Svakako da proizvođači imaju obavezu da vode računa i o tome gde napasaju krave, jer je u pitanju proizvod koji ima jasno definisano geografsko poreklo.

Upravo zahvaljujući kvalitetnom mleku i poštovanju tradicionalnog recepta, zlatarski sir je postao jedan od, slobodno možemo reći, brendova naše zemlje.

(A.B./Telegraf.rs)