Ovo je grčki grad koji najčešće obilazimo, a malo nam je poznata njegova živopisna istorija

Srpskim turistima je Solun više u srcu nego Atina

Pixabay.com

Knjiga autorke Viktorije Hislop "Nit", koju je proslavila priča o ostrvu Spinalonga je sjajna polazna tačka za saznanja o istoriji grada Soluna, za koju znaju tek oni, koji imaju interesovanja za te teme. 

Mnogim srpskim turistima je Solun u srcu, mnogo više nego Atina, iako je prestonica Grčke. Da li zbog činjenice da se i neka od omiljenih letovališta srpskih turista nalaze u blizini ili zbog naklonjenosti Grka iz Solunske regije i uopšteno, sa severa zemlje našim ljudima, tek Solun jeste omiljeni grčki grad mnogima.

Mešavina naroda 

U spomen na bogato nasleđe Jevreja Sefarda, koji su činili značajan udeo u populaciji Soluna počev od 15. veka pa nadalje, u prestonici Grčke Makedonije postoji danas i Jevrejski muzej.

Posle progona sa tla Španije, mnogi Jevreji su Solun videli kao spas. I u tom gradu su ostavili značajan trag.

Jevreji su osnivali svoje zajednice i gradili bogomolje, a uspeli su da očuvaju svoju tradiciju. Da bi se stekao jasan uvid u brojnost i snagu jevrejske zajednice u Solunu, trebalo bi da napomenuti da je više od 500.000 grobova postojalo 1940. godine na Jevrejskom groblju u Solunu.

Veliki požar koji je zahvatio grad 1917. godine je u značajnoj meri oštetio upravo jevrejsku četvrt grada.

Nažalost, istorijske okolnosti zajednici nisu išle na ruku. Po završetku Drugog svetskog rata vrlo mali broj Jevreja ostaje da živi u Solunu. Oko 49.000 njih je poslato u nemačke logore, a oni koji su preživeli su utočište pronašli uglavnom i Americi i Izraelu.

Procenjuje se da danas u Solunu živi tek oko 1.500 Jevreja.

U Solunu su živeli i pripadnici islamske veroispovesti. Čak i oni muslimani, kojima je maternji jezik bio grčki, su bili uključeni u proces razmene stanovništva između Grčke i Turske, a nakon turskog genocida u Maloj Aziji  nad grčkim i jermenskim stanovništvom.

Srbi u Solunu

Foto: Tanjug/AP

Ne treba zaboraviti značajan deo srpske istorije, u doba Dušanovog carstva, kada je zemlja imala i izlaz na more. Ipak, iako je car Dušan uspeo da osvoji teritoriju Egejske Makedonije, nije uspeo da osvoji i grad Solun. Kasnije je osvojio Epir, kao i okrug Akarnaniju Etoliju, a kasnije i Tesaliju.

Na čelu svake od tih oblasti je postojao namesnik. Ali su se kasnije oni počeli osamostaljivati, tako da vremenom Srbija gubi osvojene teritorije.

Poznata je i priča o Solunskom frontu i nastanku Srpskog vojničkog groblja u Solunu.

A ne treba zaboraviti ni srpsko narodno stvaralaštvo, koje pominje da se vojvoda Dojčilo razboleo baš u Solunu, na primer.

Krajem 19. veka je upravo u Solunu postojala i srpska škola, u okviru koje je funkcionisala osnovna škola i gimnazija.  Postojala je i srpska crkva, posvećena Svetom Savi, kao i Srpska crkvena opština. Kasnije je funkcionisao i crkveni hor.

Danas Srpske dopunske škole, osim u Solunu i Atini, te u Volosu i Larisi, postoje i na Kritu. A Srbi koji danas žive u Grčkoj su ili u zemlji zaposleni ili su zbog braka sa grčkim državljaninom odlučili da promene mesto boravka.

(Aleksandra Blažević/Telegraf.rs)