Golman, komunista, anarhista, nobelovac: Buntovni život Albera Kamija

Žestoko se bunio protiv francuske kolonizacije, boreći se za osnaživanje Alžiraca u politici i na radnom mestu...

Na današnji dan 1913. godine rođen je Alber Kami - francusko-alžirski pisac najpoznatiji po svojim delima apsurda "Stranac" (1942) i "Kuga" (1947). Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1957. godine.

Preporučujemo

Porodica i detinjstvo

Rođen je u Mondovi, danas Dreanu, malom prioblanom gradu u Francuskom Alžiru. Njegova porodica nije bila imućna. Otac mu je poginuo u toku Prvog svetskog rata, nakon čega je Kami sa nagluvom majkom živeo u siromašnom delu Alžira.

Bio je dobar đak, pa je primljen u Univerzitet Alžira gde je pohađao studije filozofije, ujedno igrajući fudbal kao golman. Prekinuo je s treniranjem nakon epidemije tuberkuloze, pa se usredsredio na akademske studije. Filozofiju je diplomirao 1936. godine.

Politički angažman

Njegovo interesovanje za politiku je dobilo zamah u toku studija kad se priključio Komunističkoj partiji, a onda i Alžirskoj narodnoj partiji. Zalagao se za individualna prava, pa se žestoko bunio protiv francuske kolonizacije, boreći se za osnaživanje Alžiraca u politici i na radnom mestu. Kasnije su ga povezivali i sa Francuskim anarhističkim pokretom. 

Kad je počeo Drugi svetski rat, Kami se priključio Francuskom pokretu otpora kako bi pomogao u oslobađanju Pariza od nacističke okupacije. U tom periodu je upoznao Žana-Pola Sartra. Kao i Sartr, Kami je pisao i publikovao političke komentare do kraja Drugog svetskog rata. Godine 1945. bio je jedan od retkih novinara Alijanse koji je osporavao američko bacanje atomske bombe na Hirošimu. Bio je i otvoreni kritičar komunizma, što ga je udaljilo od Sartra.

Književna karijera

Čitav Kamijev opus se temelji na ideji apsurda ljudske egzistencije. Budući da je često bio povezivan i sa egzistencijalizmom, odbijao je takvu etiketu, ne želeći da bude shvaćen kao filozofski saveznik Sartra. Protagonisti "Stranca" i "Kuge" moraju da se bore sa apsurdnošću društvenih i kulturoloških doktrina, sa kobnim rezultatom.

Kao Alžirac, Kami je doneo svežu spoljašnju perspektivu na francusku književnu scenu, drugačiju od ustaljene literature Pariza. Pored romana, pisao je i adaptirao materijal za pozorišne predstave. Njegov kasniji roman, koji je takođe stekao popularnost, bio je "Pad" iz 1956. godine.

Alber Kami je dobio Nobelovu nagradu za književnost 1957.

Dvaput se ženio i dvaput se razvodio. Za sobom je ostavio dvoje dece.

Alber Kami je preminuo 1960. godine u Burgundiji, u Francuskoj.

(D.V./Telegraf.rs)