Rukovanje u svemiru koje je donelo nadu svetu: Kako su pre 47 godina protivnici postali prijatelji
Uprkos njihovim dugogodišnjim "nesporazumima" tokom Hladnog rata, 1975. SAD i SSSR su krenuli u zajedničku misiju u Svemir
Dan je 17. jul 1975. godine, neposredno nakon šeste godišnjice prvog sletanja na Mesec, kulminacije svemirske trke između Sjedinjenih Američkih Država i Sovjetskog Saveza, američka svemirska letelica spojila se sa sovjetskom kapsulom u Zemljinoj orbiti kao deo Apollo-Soyuz Test projekta (ASTP).
Tokom dva dana zajedničke misije, članovi posade dva bivša protivnika otvorili su otvore između dve svemirske letelice, rukovali se, delili obroke, održavali konferencije za štampu i sprovodili zajedničke naučne eksperimente.
Posada Sojuza koju su činili Aleksej A. Leonov i Veleri N. Kubasov probudila se prva ujutru 17. jula, a ubrzo potom i posada Apola koju su činili Tomas P. Staford, Vens D. Brand i Donald K. “Dik” Slejton. Do tada je manje od 600 milja razdvajalo dve svemirske letelice i njihovu posadu.
Nakon besprekornog pristajanja, astronauti i kosmonauti su se pripremili za druženje.
Kada je došlo vreme da članovi posade imaju prvi zajednički obrok na Sojuzu, Leonov je imao dva iznenađenja za Staforda i Slejtona.
Pre lansiranja, zamenio je etikete na tubama borša i soka od crne ribizle etiketama sa ruskih boca votke, što je Staforda prilično šokiralo kada ih je Leonov ponudio za zdravicu pre početka obroka.
Za svoje drugo iznenađenje, Leonov, umetnik amater, predstavio je Stafordu i Slejtonu skice koje je nacrtao tokom njihovih različitih zajedničkih treninga.
Dve supersile su sarađivale. I ne samo to, tehnologija, procesi i odnosi razvijeni prilikom ove misije doprineli su uspehu budućih programa kao što su Šatl-Mir i Međunarodna svemirska stanica.
Sada, 47 godina nakon istorijskog rukovanja u svemiru, saradnja ove dve supersile je obustavljena.
Kao što znamo, Rusija je najavila da će prekinuti saradnju na Međunarodnoj svemirskoj stanici (ISS) dok se ne ukinu sankcije koje je nametnuo Zapad zbog vojne operacije u Ukrajini.
Rusija više neće raditi sa partnerima kao što su NASA i Evropska svemirska agencija (ESA) na orbitalnoj laboratoriji, objavio je na društvenim mrežama šef Roskosmosa Dmitrij Rogozin.
Saradnja se te 1975. godine odvijala u trenutku kada je izgledalo da diplomatski odnosi između dve strane počinju da se poboljšavaju.
Nadamo se da će to ponovo biti slučaj, zbog nauke i budućnosti istraživanja Svemira.
(Telegraf.rs)