JUŽNJAČKA VIJAGRA: Peglana kobasica iz Pirota

U Pirotu je pokrenut postupak za zaštitu geografskog porekla peglane kobasice, koja se proizvodi samo u pirotskom kraju i koju zbog njenih afrodizijačkih svojstava nazivaju "pirotskom vijagrom".

Specijalitet za kojim poslednjih godina vlada sve veće interesovanje proizvodi se samo tokom zimskih meseci. Jedan od najvećih proizvođača "pirotske vijagre" Predrag Stanković – Peka Mrnjak, poznati pirotski ugostitelj, kaže da se tajni recept u njegovoj familiji prenosi s kolena na koleno već više od 50 godina.

- Niko ne zna tačno od kada datira ovaj specijalitet, ali se zbog činjenice da se prilikom proizvodnje ne koristi svinjsko meso pretpostavlja da je iz turskog perioda. Za spravljanje "pirotske vijagre" koriste se najkvalitetnije vrste junećeg, kozjeg i ovčijeg mesa, uz začine poput belog luka, sudžuka, koji se dodaju u velikim količinama – objašnjava Stanković za Telegraf.rs.

On dodaje da se zatim kobasica oko mesec dana suši na tavanu, na promaji i na niskoj temperaturi, uz svakodnevno "peglanje" flašom punom vode ili još bolje vinom.

- To je prava energetska bomba, pa se ne preporučuje konzumiranje u velikim količinama, naročito osobama sa srčanim problemima. Seče se na veoma tanke listiće i mezeti uz vino ili špricer. Ova tradicija će se nastaviti u mojoj familiji  jer sina polako podučavam da i on proizvodi peglanu kobasicu - kaže Stanković.

U Pirotu je formirano i udruženje koje će se baviti promocijom ove kobasice, a svake godine održava se i Svetsko prvenstvo u pravljenju peglane kobasice.

- Imamo situaciju da brendove poput pirotskog kačkavalja proizvode mlekare u gradovima širom Srbije, a taj proizvod veze nema sa pirotskim kačkavaljem, mada se dobro prodaje jer na njemu stoji natpis da je reč o pirotskom kačkavalju. Upravo to želimo da sprečimo i da zaštitimo peglanu kobasicu – kaže Momčilo Đurđić, jedan od inicijatora zaštite njenog geografskog porekla.

On navodi da je jedan od prvih ciljeva Udruženja proizvođača peglane kobasice da se nabavi specijalizovana oprema kako bi se omogućila proizvodnja ovog specijaliteta tokom cele godine.

- To sada nije slučaj jer se peglana kobasica proizvodi samo tokom zimskih meseci. Zbog toga su i male količine proizvedenih kobasica, koje ni izdaleka ne zadovoljavaju stvarnu potražnju za ovim proizvodom – objašnjava Đurđić.

(G. P.)