Zašto proleće počinje 20. marta a ne dan kasnije? Zaboravite ono što ste učili u školi, evo kada se sve promenilo
Proleće stiže sutra u 11 sati i 19 minuta, a u isto vreme za stanovnike na južnoj Zemljinoj polulopti počinje jesen. Ovo godišnje doba na severnoj polulopti 2007. godine počelo je 21. marta u jedan čas posle ponoći. To je bio poslednji put u ovom veku da proleće u Evropi počinje na dan koji đaci još u osnovnoj školi uče kao prvi dan proleća. Od 2008. godine to je već drugi dan proleća, a u Americi od 2016. godine čak treći dan, s obzirom na to da će ono na tom kontinentu počinjati 19. marta.
Datumi početka godišnjih doba variraju iz godine u godinu zbog nesavršenosti kalendara i eliptičnosti Zemljine orbite oko Sunca.
Proleće je jedno od godišnjih doba, koje po konvenciji na severnoj Zemljinoj polulopti traje deo marta, ceo april, maj i deo juna, a na južnoj Zemljinoj polulopti deo septembra, ceo oktobar, novembar i deo decembra.
Na dan početka proleća sunce u Beogradu izlazi 5 sati i 41 minut, a zalazi u 17 sati i 51 minut, što znači da će obdanica da traje 12 sati i 10 minuta, a noć 11 sati i 50 minuta.
Kako je navelo Astronomsko društvo "Ruđer Bošković", na dan prolećne ravnodnevice obdanica i noć nisu jednake dužine, jer Zemlja poseduje atmosferu, koja prividno uzdiže Sunce iznad horizonta. U noći subota na nedelju, između 25. i 26. marta prelazi se na letnje računanje vremena, prenosi Tanjug.
Godina ne traje tačno 365 ili 365,25 dana. Gregorijanski kalendar sačinjen je da bude što približniji srednjem iznosu dužine astronomske godine, tj. vremenu koje je Zemlji potrebno da obiđe oko Sunca.
Zbog toga nije svaka četvrta godina prestupna. Prestupne nisu „okrugle” godine na kraju veka, koje nisu deljive sa 400 (1.700, 1.800, 1.900), a isto važi i za „okrugle” godine koje označavaju kraj milenijuma, a koje su deljive sa 4.000 (4.000, 8.000. godina).
Drugi razlog zbog kojih datumi početka godišnjih doba variraju jeste precesija - Zemlja se oko Sunca obrće po eliptičnoj putanji pa se menja pravac Zemljine ose u odnosu na Sunce. Zbog eliptičnosti putanje godišnja doba ne traju jednako. Trenutno, na severnoj polulopti zima traje 88,994 dana, proleće 92,758 dana, leto 93,651 dana i jesen - 89,842 dana.
Topla godišnja doba proleće i leto zajedno su sedam dana, 13 sati i 45 minuta duža od hladnih godišnjih doba jeseni i zime. Proleće se trenutno godišnje skraćuje, a leto produžava po jedan minut. Zima se takođe skraćuje, a jesen produžava po 30 sekundi, prenosi rts.rs.
Pomeranje datuma početka proleća „prenosi se” sa zapada ka istoku pa će, na primer, u Tokiju proleće počinjati 21. marta još osam puta do 2023. godine i potom svake četvrte godine od 2027. do 2055. godine.
(Telegraf.rs)
Video: Gužve na hrvatsko-srpskoj granici: Kilometarske kolone
Telegraf.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.